آیا سفر در زمان امکان پذیر است؟

قدم زدن با دایناسور‌ها یا کشتن هیتلر در کودکی را فراموش کنید، همین که بتوانیم به خود یک ماه پیش‌مان هشدار دهیم دست به فلان اشتباه بزرگ نزند کافی خواهد بود.

محققان درباره وقایع علمی‌ تخیلی به ما وعده سفر در زمان را داده‌اند ولی هنوز قادر به تحقق آن نبوده‌اند. از طرف دیگر آیا می‌توانیم به چند ماه قبل برگردیم؟ البته که این امر امکان پذیر نیست، زیرا سفر در زمان، وجود خارجی ندارد. در این مطلب از مجله دلتا درباره امکان سفر در زمان صحبت خواهیم کرد.

نظریات مختلف در مورد زمان

در اینجا، گذر زمان یک مفهوم اساسی است. زمان این حقیقت را برجسته می‌کند که تفاوت زیادی با فضا دارد. در فضا می‌توان در یک نقطه ایستاد. نه به جلو رفت و نه عقب. زمان را هرگز نمی‌توان متوقف کرد. ما همیشه مجبور هستیم رو به جلو حرکت کنیم.

نظریه نسبیت انیشتین می‌گوید که وقتی که شما در فضا گرانش متفاوتی را تجربه می‌کنید، گذر زمان برای شما متفاوت از گذر زمان برای شخصی دیگر خواهد بود. این صرفا یک ایده جنون‌آمیز نیست. این یکی از ثابت‌شده‌ترین نظریه‌ها راجع به کارکرد جهان هستی است. جالب اینکه جی‌پی‌اس هم برای اینکه به خوبی بکار ادامه دهد، باید با درنظرگیری همین موضوع طراحی شود. ما روی این ماهواره‌های جی‌پی‌اس ساعت‌هایی قرار داده‌ایم و به خاطر اینکه ماهواره‌ها فاصله بیشتری از زمین دارند، گرانش ضعیف‌تری را نسبت به ما روی سطح زمین تجربه می‌کنند. این یعنی ساعت‌ها با نرخ متفاوتی به حرکت در می‌آیند. اگر این اختلاف را در نظر نمی‌گرفتیم، جی‌پی‌اس‌هایمان کار نمی‌کردند.

سخت است که امکان سفر در زمان را کاملا منتفی تلقی کنیم. به صورت کلاسیک، بهترین درک ما از زمان و فضا بدون درنظرگیری پیچیدگی‌های مربوط به مکانیک کوانتوم نظریه نسبیت عام اینشتین بوده است.

اکثر فیزیک‌دانان امروزی به امکان‌پذیر بودن ماشین‌های زمان باور ندارند. تلاش‌های زیادی برای ساخت ماشین زمان صورت گرفته و همواره با یک جور بی‌ثباتی مواجه شده‌ایم. اما هنوز هیچ مدرک قطعی نداریم؛

وقتی درباره ساخت یک ماشین زمان صحبت می‌کنیم، منظور ماشینی است که به شما اجازه برگشت به نقطه‌ای قبل‌تر از زمان کنونی را می‌دهد، اما بعد از زمانی که ماشین روشن شده است. در فیزیک، اگر قرار باشد چنین ماشینی بسازید، دستگاه فقط اتفاقات آینده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

پیشنهاد مطالعه: مطلب چطور خاطرات بد از ذهن پاک می‌شود را بخوانید.

آیا دایناسورها به چرخه حیات برمی گردند

شاید این رویا، زمانی که اولین بار استخوان‌های دایناسور‌ها در نقاط مختلف دنیا کشف شد، به ذهن یک دانشمند رسید که احتمال دارد بتوانیم موجودات ماقبل تاریخ و منقرض شده را دوباره روی زمین ببینیم و در کنار آن‌ها زندگی کنیم.

نکته‌ای که برای زنده کردن موجودات منقرض شده باید دانست این است که موجودات از بین رفته در چه زمانی روی زمین زندگی می‌کرده‌اند. به لطف پیشرفت روش‌هایی مانند کلونینگ و فناوری ویرایش ژن، چشم‌انداز بازگشت حیوانات در حال انقراض، بیش از هر زمان دیگری دست یافتنی به نظر می‌رسد. با مجله دلتا همراه باشید.

اول دایناسور‌ها بوده‌اند یا ماموت‌ها؟

همان‌طور که گفته شد، میزان امکان حیات مجدد جانوران منقرض شده بسته به قدمت زیست آن‌ها متفاوت است.

شاید در ذهن بسیاری از شما جانورانی چون ماموت‌ها و دایناسور‌ها، اختلاف زمانی زیادی با هم نداشته باشند. جالب است بدانید میلیون‌ها سال بین نابودی آخرین دایناسور تا پیدایش نخستین ماموت‌ها، فاصله وجود دارد. باید بدانیم که دایناسور‌ها در دوران مزوزوئیک یا حیات میانی زندگی می‌کرده‌اند. اوج حضور آن‌ها در دوره ژوراسیک و کرتاسه بوده است. آخرین دایناسور‌ها تقریبا در حدود ۶۵ میلیون سال پیش یعنی در پایان کرتاسه نابود شدند.

اما ماموت‌های پشمالو در کمتر از یک میلیون سال پیش از بین رفتند. انسان‌های نخستین در عصر یخبندان، ماموت‌ها را شکار و از آن‌ها تغذیه کرده‌اند. همچنین از اجزای بدن آن‌ها پناهگاه می‌ساخته‌اند.

برخی دیگر از جانوران منقرض شده هستند که حتی از ماموت‌ها نیز جدیدترند مثل دودو. این پرنده‌ها در آمریکای جنوبی زندگی می‌کردند و چون در جزیره زیستگاه خود، دشمن طبیعی نداشتند با دیدن اولین انسان فرار نکردند. دودوها توسط نخستین اسپانیایی‌هایی که پا به قلمروی این جانوران گذاشتند، شکار شدند.

ببر تاسمانی

از جانوران دیگری که از مدت انقراض آن‌ها زمان زیادی نمی‌گذرد، می‌توان به ببر تاسمانی اشاره کرد. کیسه‌داری که ظاهری شبیه به گربه‌سانان داشت و تا آمدن نخستین اروپایی‌ها به تاسمانی، در آن جا زندگی می‌کرده است. این جانور شگفت انگیز نیز به دلیل شکار بی‌رویه، تخریب زیستگاه‌ها و اشغال جایگاه اکولوژیک به سرعت نابود شد.

احتمال احیای حیوانات منقرض شده ایرانی

پوست و بقایای جانورانی مثل ببرمازندران و شیرایرانی موجود است. برخی باغ وحش‌ها در دنیا ادعا می‌کنند که نمونه‌هایی از شیر ایرانی را در اختیار دارند و دی‌ان‌ای آن را نیز می‌توان استخراج کرد.

نکته قابل تامل این است که آیا با حیات مجدد آن‌ها زیستگاه مناسب در کشور وجود دارد؟ پس قبل از این که بخواهیم به شیر یا ببر ایرانی حیات مجدد بدهیم، باید بدانیم که اصلا زیستگاه مناسبی برای بازگشت این جانوران وجود ندارد. بزرگ‌ترین دلیلی که جانوران در عصر حاضر منقرض شده‌اند، نبود زیستگاه مناسب بوده است.

پس حتی اگر از لحاظ فنی بتوانیم آن‌ها را برگردانیم، زندگی مجدد برایشان در اکوسیستم امروزی تقریبا غیرممکن است. هر شیر و ببر احتیاج به هکتار‌ها قلمرو بکر دارد. در زیستگاه‌های اصلی این جانوران همچون شبه جزیره میانکاله  و دشت ارژن، چنین شرایطی دیگر مهیا نیست.

پیشنهاد مطالعه: مطلب حقایقی جالب در مورد وای فای که نمی‌دانستید را بخوانید.

سیاره های مشابه کره زمین

دانشمندان به تازگی سیاره‌هایی در خارج از منظومه شمسی رصد کرده‌اند که مشابه زمین و اندازه آن‌ها تقریبا یک و نیم برابر آن است.

مسافرت فضایی و احتمال سکونت در سیاره‌ای دیگر، همیشه بشر را مجذوب خود کرده است. علی رغم همه تلسکوپ‌ها و رصدخانه‌های عالی، ما سیاره دیگری پیدا نکرده‌ایم که بتوانیم آن را خانه بنامیم. با این حال، برخی از این اجسام آسمانی که تقریباً شبیه به زمین بودند وجود دارند. در این مطلب از مجله دلتا درباره سیاره‌های مشابه زمین صحبت خواهیم کرد.

RAPPIST-1d

به نظر می‌رسد سیاره ای از TRAPPIST-1، قابل سکونت باشد. اعتقاد بر این است که این سیاره دارای دمای بسیار مشابهی با زمین است. حتی ممکن است دارای جو، اقیانوس‌ها و یا لایه‌های یخی باشد. دانشمندان این سیاره را ۸۹٪ شبیه زمین می‌دانند.

کپلر -۴۳۸b

این سیاره در مدار ستاره کپلر ۴۳۸ در مدار فضاپیمای کپلر ناسا کشف شد. دانشمندان حدس می‌زنند که آب مایع ممکن است در سطح این سیاره وجود داشته باشد. این سیاره هر ۱۰۰ روز یکبار از ستاره خود تابش پرقدرت دریافت می‌کند. همین امر ممکن است سیاره را غیرقابل سکونت کند. در حال حاضر، این سیاره ۸۸٪ شبیه زمین است.

Kepler-442b

این سیاره، سیاره سنگی نزدیک به زمین است که از نظر اندازه و دما یکی از سیارات شبیه زمین می‌باشد. این سیاره ۸۴٪ شبیه سیاره زمین است.

گرگ ۱۰۶۱c

این سیاره در فاصله حدود ۱۳.۸ سال نوری از زمین قرار دارد. این پنجمین سیاره نزدیک شناخته شده و قابل سکونت است.

این سیاره‌ توانایی ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد سال سوختن را دارد که تقریباً ۴۰ تا ۵۰ برابر بیشتر از خورشید است. این سیاره ۷۶ درصد شبیه سیاره زمین است.

راس ۱۲۸ب

این نزدیک‌ترین سیاره خارج از منظومه شمسی ما است. در اطراف یک ستاره کوتوله قرمز خاموش، گردش می‌کند. به همین دلیل یکی از بهترین کاندیداها برای سکونت محسوب می‌شود.

اگر سیاره دارای جو باشد، درجه حرارت ممکن است به اندازه کافی مناسب باشد تا آب مایع را روی سطح خود نگه دارد و آن را ۸۶٪ شبیه زمین کند.

پیشنهاد مطالعه: مطلب تکامل انسان‌ها در آینده چگونه خواهد بود را بخوانید.

دانشمندان از حدود 50 کهکشان کاملاً جدید خبر می دهند

محققان برای کشف کهکشان‌های جدیدی که پیش از این خبری از آنها نبوده و در منطقه‌ای از فضا به نام «خوشه کهکشانی فورناکس» مخفی شده بودند از داده‌های منابع مختلفی استفاده کرده‌اند.

کهکشان راه شیری با حداقل ۱۰۰ میلیارد و شاید حدود ۴۰۰ میلیارد ستاره، تنها یکی از کهکشان‌های جهان است. تیمی از ستاره‌ شناسان در تحقیق جدیدی از کشف ۴۴ کهکشان کاملا جدید خبر‌ داده‌اند که هر کدام حاوی تعداد زیادی ستاره، سیاره و ماه و قمر هستند. در این مطلب از مجله دلتا درباره کشف چندین کهکشان جدید صحبت خواهیم کرد.

خوشه فورناکس خوشه‌ای از کهکشان‌ها محسوب می‌شود که حدود ۶۵ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد و منبع عظیمی برای اکتشافات قبلی بوده است. در این مورد برای کشف ۴۴ کهکشان جدید از داده‌های بیشتری کمک گرفته شده و به نظر می‌رسد این کهکشان‌ها شبیه به کهکشان راه شیری نیستند.

انواع کهکشان‌ها

در جهان انواع مختلفی از کهکشان‌ها وجود دارند. کهکشان‌های مارپیچی مانند کهکشان‌ ما، تنها یک نوع محسوب می‌شوند. کهکشان‌ها اندازه‌های مختلفی دارند. از موارد تازه کشف شده به عنوان UCD یا کهکشان‌های کوتوله فوق متراکم یاد می‌شود. همانطور که از نام آن‌ها مشخص است، این کهکشان‌‌ها بسیار متراکم هستند و فقط حدود ۲۰۰ سال نوری عرض دارند و از آن‌جایی که اندازه آن‌ها کوچکتر است، ستاره‌های کمتری را در خود جای داده‌اند. تخمین زده شده که این کهکشان‌های کوتوله فوق متراکم تقریبا ۱۰۰ میلیون ستاره را می‌توانند در خود جای دهند.

به گفته محققان کهکشان‌های جدید بیش از ۱۱۷۰ سال نوری با هسته خوشه فاصله دارند و به همین دلیل کشف آن‌ها در تحقیقات قبلی بسیار دشوار بوده است. محققان قصد دارند با استفاده از تصاویر نوری عمیق و داده‌های مادون قرمز، یک بار دیگر تعداد کهکشان‌های UCD خوشه ستاره‌ای فورناکس را مورد بررسی قرار دهند.

با این وجود این واقعیت که کهکشان‌ها در فاصله تقریبا ۶۵ میلیون سال نوری از زمین وجود دارند، بسیار مهیج و غیرقابل توصیف است. متاسفانه برای اینکه دانشمندان بتوانند اطلاعات بیشتری درباره آن‌ها کسب کنند نیاز به فناوری‌های جدیدی دارند و تامین آن‌ها ممکن است مدت زیادی طول بکشد.

پیشنهاد مطالعه: مطلب کهکشان سیگار کجاست را بخوانید.

پایان دادن به بحران آب با استفاده از نور خورشید

بحران آب در ایران سلسله چالش‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب است.

محققان موسسه «یونیسا» به راهکار مقرون به صرفه‌ و جدیدی دست یافته‌اند که می‌تواند با استفاده از نور خورشید آب آشامیدنی موردنیاز میلیون‌ها نفر را که از بحران آب رنج می‌برند‌، تامین کند. در این مطلب از مجله دلتا درباره پایان دادن به بحران آب با استفاده از نورخورشید صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

مشکل کمبود آب

محققان استرالیایی یونیسا فرآیند جدید و امیدوارکننده‌ای را توسعه داده‌اند که می‌تواند مشکل کمبود آب آشامیدنی میلیون‌ها نفر را روی کره زمین برطرف کند.

در این فرآیند با روش تبخیر خورشیدی، از آب شور یا آب آلوده، آب شیرین و قابل شرب استخراج می‌شود. طی سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به استفاده از روش تبخیر خورشیدی برای تولید آب آشامیدنی شده است. روش‌های قبلی اکثرا ناکارآمد بوده‌اند. با این وجود، فناوری توسعه یافته توسط این موسسه توانسته بر مشکلات قبلی فائق آید و با هزینه پایین بتواند این فرآیند را اجرایی کند.

در قلب سیستم توسعه یافته، ساختار فوتوترمال بسیار کارآمدی قرار دارد که روی سطح آب قرار می‌گیرد و نور خورشید را به گرما تبدیل می‌کند. سپس این انرژی را دقیقا روی سطح متمرکز می‌کند تا بالاترین سطح مایع به سرعت تبخیر شود.

در مطالعات قبلی، معمولا مشکلاتی همچون هدر رفتن انرژی، عبور گرما از آب منبع و پراکنده شدن آن در هوا وجود داشت. در فرآیند جدید این مشکلات به حداقل رسیده‌اند.

بحران کمبود آب در جهان موضوع بسیار مهمی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. میلیون‌ها نفر در سراسر جهان و در موقعیت‌های جغرافیایی مختلف از بحران کم‌آبی و کمبود آب آشامیدنی رنج می‌برند.

کمتر از سه درصد آب جهان، قابل شرب است. تغییرات آب و هوایی، آلودگی و تغییر الگوی جمعیت در بسیاری از مناطق کره زمین باعث شده مردم اکثر نقاط جهان با کمبود آب آشامیدنی مواجه باشند.

پیشنهاد مطالعه: مطلب کهکشانی در حال مرگ را بخوانید.