جاهای دیدنی اردبیل ؛ سفری به بام ایران

به استان اردبیل می‌رویم و به جاهای دیدنی آن سر می‌زنیم. سپس از دو مسیر از اردبیل خارج می شوم. می توانید بهترین جاذبه های گردشگری اردبیل را در این مطلب بیابید.

استان‌‌های شمال غربی کشور همگی زیبا هستند و پر جاذبه. از سویی دسترسی به کوه، دشت، جنگل و دریا را با هم دارند و از سوی دیگر جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی آن‌ها بی‌نظیر است. امروز با مجله گردشگری به یکی از این استان‌ها سر می‌زنیم. می‌خواهیم جاهای دیدنی اردبیل را بگردیم. همان‌جا که جاذبه‌‌هایی چهار فصل دارد و به استان چشمه‌‌های بهشتی معروف است. با مجله دلتا بمانید تا به بخش‌هایی از این استان سر بزنیم. عکس‌های منحصر به فرد بگیریم و حسابی خاطره بسازیم.

جاده رویایی حیران

سفر را از مسیر شمال به استان اردبیل شروع می‌کنیم؛ بعد از آستارا به طرف گردنه حیران می‌رویم و با یک دنیا تصاویر دیدنی از جاده رویایی حیران آلبوم خاطراتمان را پر می‌کنیم. در ابتدای مسیر جنگل بی‌بی‌ یانلو محلی برای اقامت و استراحت است که امکانات رفاهی خوبی هم دارد. از سویی گردنه حیران هم مجموعه گردشگری فوق‌العاده‌ای است. تله‌ کابین و سورتمه ریلی، زیپ‌ لاین، کارتینگ و دیگر امکانات تفریحی که در این گردنه زیبا کمی چاشنی هیجان‌‌انگیز به جاهای دیدنی اردبیل بزنید.

پیشنهاد مطالعه: می‌توانید برای آشنایی با تفریحات گردنه حیران مطلب “تفریحات گردنه حیران” را مطالعه نمایید.

انواع غذاخوری‌‌ها با منوهای سنتی و به‌ روز آن‌جا موجود است. آش دوغ به عنوان غذای محلی اردبیل را در گردنه حیران خوردن، لذت خاصی دارد. یادتان باشد اگر با وسیله شخصی خودتان برای سر زدن به جاهای دیدنی اردبیل می‌روید، این مسیر تا حدود ۵۵ کیلومتر پمپ بنزین ندارد. اولین پمپ بنزین بعد از آستارا در ورودی نمین است.

نمین ؛ آوازه جهانی

وارد شهرستان نمین که بشوید در ابتدای مسیر مسجد و مجتمع بین‌ راهی است و چند کیلومتر جلوتر پمپ بنزین قرار گرفته. نمین شهر گلیم استان اردبیل است.  گلیم عنبران آن آوازه جهانی دارد و می‌توانید از این شهر دست‌بافت‌های عالی به عنوان سوغات تهیه کنید.

نمین جاذبه‌‌های تاریخی زیادی دارد مانند دولمن‌‌ها (مسکن انسان‌های اولیه) و جاذبه طبیعی مثل جنگلِ به شدت زیبای فندقلو که میزبان بسیاری از گردشگران است. از پل روگذر تا به جنگل فندوقلو برسید حدود ۱۰ کیلومتر باید برانید. آنجا اتاقک‌‌های چوبی با امکانات رفاهی و تله‌ کابین به طرف حیران هم وجود دارد. باورتان نمی‌شود که می‌توانید از چشم‌ انداز جنگل و کوه و جاده حیران و دریای خزر لذت ببرید.

پس از آن کوه سنگر حور و دریاچه سوها هم در مسیر برگشت‌تان از فندقلو زیبایی‌‌های جنگلی بکری را برایتان به نمایش می‌گذارند.

پیشنهاد مطالعه: می‌توانید اطلاعات کاملی را از جنگل فندقلو در مطلب “جنگل فندقلو ، بهشت بابونه اردبیل ” مطالعه کنید.

جاهای دیدنی اردبیل

نمین تقریباً ۲۰ کیلومتر با اردبیل فاصله دارد و پس از آن شما به اردبیل می‌رسید. مکان‌‌های تاریخی مانند شیخ جبرائیل کلخوران، جمعه‌ مسجد، بقعه شیخ‌ صفی و خانه‌‌های تاریخی مانند خانه تاریخی صادقی را به رستوران تبدیل کرده‌اند. یک دریاچه طبیعی داخل شهری در کشور هست به نام شورابیل که یکی از بی‌نظیرترین جاهای دیدنی اردبیل است.

مجتمع گردشگری شورابیل بزرگ‌‌ترین پیست پیاده‌‌روی کشور را دارد. مسافت آن ۷ کیلومتر است و دور تا دور دریاچه را می‌زند.

این‌جا انواع دوچرخه و موتور سیکلت برقی در کنار دریاچه، قطار تفریحی، قایقرانی، اتوبوس دریایی، زیپ‌ لاین روی دریاچه و شهربازی هم وجود دارد. چند هتل نیز در کنار دریاچه شورابیل هستند که می‌توانید برای اقامت از آن‌ها بهره ببرید.

رودخانه بالیخلو از وسط شهر عبور می‌کند. پارک ساحلی و خیابان معلم، مکان تفریحی مناسبی برای گردشگران هستند که در حاشیه دریاچه به چشم می‌خورند.

روستای سردابه هم یکی دیگر از جاهای دیدنی اردبیل است و هر سال شمار زیادی از گردشگران خارجی و داخلی به چشمه‌‌های آبگرم طبیعی و منطقه ییلاقی زیبای این‌جا سرازیر می‌شوند.

پل معلق و تمام‌ شیشه‌ای در منطقه دربند هیر با فاصله ۲۰ کیلومتری از اردبیل قرار گرفته که در بهار ۹۸ راه اندازی شده است. می‌توانید سری هم به آن‌جا زده و تجربه جدیدی را در شهر اردبیل به دست بیاورید.

‌دشت مغان

در شمالی‌‌ترین قسمت اردبیل می‌توانید به سراغ دشت مغان بروید، در واقع نام جلگه‌‌ای است که زیستگاه انسان‌ های نخستین بوده و تاریخش به دوران نوح و قوم‌های عاد و ثمود می‌رسد. علاوه بر این‌ها می‌‌دانیم حوادث و وقایع بزرگی را هم از سر گذرانده است.

بنابراین خیلی فرقی نمی‌کند شما طبیعت‌‌ گرد باشید یا تاریخ گرد، گردشگری حرفه‌ای باشید یا آماتور، در هر صورت دشت مغان با تعداد زیادی آثار تاریخی و مکان‌‌های طبیعی می‌‌تواند حسابی شما را سرگرم کرده و ساعت‌های‌تان را مال خود کند.

مشگین‌ شهر و پل به یاد ماندنی

از میدان وحدت اردبیل می‌توانید به سمت مشگین‌ شهر در فاصله ۱۰۰ کیلومتری حرکت کنید. در خروجی شهر امامزاده صدرالدین را هم سر بزنید که یکی از جاذبه‌‌های مذهبی اردبیل به حساب می‌آید. در اینجا پمپ بنزین هم هست.

بین راه در روستای پیرازمیان، منطقه باستانی شهریئری با قدمت ۸ هزار سال قبل از میلاد مسیح را خواهید دید، با آن مجسمه‌های سنگی که به بیش از ۲۰۰ پیکره‌ می‌رسند. به شکل انسان که باستان‌ شناسان آنجا را رصدخانه یا معبد نام گذاشته‌اند. این پیکره‌‌ها به جز یک مورد که آن هم گمان می‌شود موبد معبد بوده است، دهان ندارند. چه قدر شگفت انگیز.

تعدادی از جاهای دیدنی اردبیل در همین مشگین‌ شهر وجود دارند و شاید چند روز برای دیدن آن‌ها وقت لازم است. آبگرم‌ های قینرجه، شابیل، وله‌زیر، موئیل و قوتورسویی در جاهای مختلف این شهرستان پراکنده‌اند.

خوب پل معلق و به یاد ماندنی مشگین‌ شهر هم که طولانی‌‌ترین پل معلق خاورمیانه و نخستین پل معلق تفریحی ایران است را هم حتما ببینید. امکانات گردشگری و تفریحی مانند زیپ‌ لاین از دیگر جاذبه‌‌های این شهرستان است. عکس‌های زیبایی که از این پل معلق ثبت می‌کنید مهم‌ترین آن‌ها در سفرتان خواهند بود. روی رودخانه خیاوچایی و در پارک جنگلی مشگین‌ شهر قرار گرفته است و در ارتفاعی ۸۰ متری، ۲ متر عرض و  ۳۶۵ متر طول دارد.

منطقه‌ای زیبا در ییلاقات ملک‌ سویی وجود دارد که در بیش‌تر فصول سال می‌توانید ابرها را زیر پای خود ببینید. اکوکمپ عشایری با ۸ کلبه کوهستانی هم در دامنه سبلان و مجاورت آبشار ۸۰۰ متری گورگور و آبگرم ملک‌ سویی خواهید دید که می‌تواند برای اقامت مناسب باشد.

شیروان‌ دره‌ سی از آن دره‌ های اسرارآمیز است که در فهرست جاهای دیدنی اربیل می‌گنجد. حدود ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی مشگین‌ شهر است و نزدیکی لاهرود.

این دره‌ عمیق و عریض با دیواره‌های صخره‌ای مساحتی حدود ۷۵ کیلومتر مربع دارد. سنگ‌‌هایش به صورت تندیس‌‌هایی دیده می‌شوند که گویا به دست هنرمندی تراشیده شده‌‌اند. به عنوان دومین ژئو پارک خاورمیانه در حال طی کردن مراحل ثبت در سازمان یونسکو است.

روستا گردی در اردبیل

جاذبه‌های گردشگری حاشیه رود ارس در پارس‌ آباد، گمرک بیله‌ سوار و بازار مرزی این گمرک از جاهای دیدنی اردبیل در شهرهای مرزی است. روستاهای گردشگری بخش موران و خانه بوم‌ گردی روستای شوون جاذبه‌های شهرهای شمالی استان هستند و روستاگردی بین زیبایی‌‌های روستاهای موران زبانزد است.

می‌توانید به روستای سرسبز شوون هم که به دلیل موقعیت جغرافیایی اش دو فصل بهار دارد، حتما سر بزنید. پاییز آن‌جا همانند بهار سرسبز و دیدنی است. روستای شوون رشته‌ کوه‌‌های زیبا و سواحل سرسبز، رودخانه‌‌های دائمی چون قاراسو، ساری‌قمیش و… دارد و مأوای گردشگران است.

سرعین شهر چشمه های آب گرم

سرعین اردبیل مشهور به شهر چشمه‌های آب گرم است. ۱۲ چشمه آبگرم مدرن در سرعین هست که با خواص درمانی مختلف گردشگران داخلی و خارجی را به سوی خود می‌کشاند. اصلا سرعین شهری توریستی است و تعداد بسیاری اقامتگاه و هتل هم در آن وجود دارد.

از جاذبه‌های دیگر آن می‌توان به پیست اسکی آلوارس و روستای تاریخی و زیرزمینی کنزق اشاره کرد. روستای ویلادره با فرآورده‌‌ها و غذاهای روستایی می‌تواند حسابی پذیرای گردشگران باشد.

پیشنهاد مطالعه: می توانید برای کسب اطلاعاتی دقیق تر از سرعین مطلب: “سرعین ، شهر چشمه های آب گرم” را مطالعه کنید.

مسیر خروج از اردبیل

ابتدا می‌توانید به جنوب استان اردبیل بروید و جاذبه‌های شهرهای خلخال و کوثر را هم ببینید. همچنین روستاهای بخش شاهرود که به زبانی بازمانده از ایران باستان صحبت می‌کنند و فرهنگی اصیل دارند، روستاهای بخش خورش‌ رستم مانند روستای پلکانی کزج و روستای خمس با هتل که همه و همه از جاذبه‌‌های خلخال به شمار می‌روند هم می‌تواند مقاصد گردشگری خوبی برای شما باشد.

همچنین که در این مسیر با ورود به جاده اسالم و پونل می‌توانید به ماسوله گیلان و شهرهای شمالی برسید یا به سوی زنجان بروید.

مسیر دوم هم برای خروج از اردبیل، رفتن از سرعین به سمت نیر است که با دیدن بولاغلار و پل تاریخی قرمیزی‌کورپی می‌توانید به طرف سراب  آذربایجان شرقی بروید.

کاخ هشت بهشت ، جاهای دیدنی اصفهان

کاخ هشت بهشت به اندازه دو متر از سطح زمین بلند‌تر ساخته شده است و اطاق هـاى آن منقش و با گچ برى مزین است. در‌هایش خاتم سازى و سقف هایش زیباست.

امکان ندارد گردشگری حرفه ای، مسافر اصفهان و یا علاقمند به مکان های تاریخی باشید و هنوز گذرتان به کاخ هشت بهشت اصفهان نیفتاده باشد. مخصوصاً اگر به دیدن سی‌ و سه پل رفته اید مطمئنم که از سنگ‌ فرش‌ های چهار باغ به سمت بازار هنر راهی شده و به این باغ دیدنی کنار همین بازار سر  زده اید.

کاخ هشت بهشت کجاست ؟

از سمت سی‌ و سه پل بعد از ۵ دقیقه پیاده‌ روی به طرف چهارباغ عباسی، در سمت راست‌‌تان باغی وجود دارد که به هشت بهشت اصفهان معروف است. خوشبختانه امکان رانندگی در این مسیر دیگر وجود ندارد و برای بردن ماشین باید از خیابان باغ گلدسته در ضلع شرقی عمارت وارد شوید و سواری‌تان را همان جا پارک کنید و برای دیدن باغ هشت بهشت و کاخ آن بروید. از میدان نقش جهان با ۲۰ دقیقه پیاده‌روی از خیابان سپه و سپس گلدسته به اینجا می‌رسید. وارد فضای سبز آن شده و تا مقابل حوض پیش می‌روید. آنجاست که چشمتان به زیبایی این عمارت خواهد افتاد. با مجله دلتا بمانید.

امروز مجله گردشگری به این باغ بهشت سر زده است. جایی که زمان ساختش به دوره شاه‌ عباس اول بر می‌گردد که اصفهان به عنوان پایتخت صفویان انتخاب شد. در این پایتخت، خیابان چهار باغ و بوستان های متعددی احداث شد. تعداد آن ها به ده ها می‌رسید. اما امروز از آن همه فقط باغ هشت‌ بهشت و باغ چهل‌ ستون باقی مانده و بقیه از بین رفته‌اند.

پیشنهاد مطالعه: برای آنکه راجع به باغ چهل ستون هم اطلاعاتی بیابید می توانید مطلب “چهل ستون اصفهان ، یادگار دوره صفویان” را مطالعه کنید.

هشت بهشت

کمتر دیده شده که در شهرهای مدرن و پیشرفته باغی تاریخی درست در مرکز شهر هنوز پا برجا باشد. یکی از ویژگی‌ های باغ هشت ‌بهشت اصفهان این است که ضلع شرقی‌ آن شهرداری و ضلع غربی‌ اش بازار طلافروشی (بازار هنر) قرار گرفته و مردم برای میانبر زدن خیابان، از وسط این باغ سرسبز می‌گذرند. ناخداگاه همیشه شلوغ است و برای گردشگران هم خودنمایی می‌کند.

کاخ هشت بهشت درواقع کوشکی تاریخی‌است و  با نام های “عمارت هشت بهشت”، “هشت به هشت” و “هشت در بهشت” نیز خوانده می‌شود. همانطور که گفته شد چندین کاخ و کلاه فرنگی دیگر وجود داشت که از میان تمام آن ها چندی به یادگار مانده است. در زمان صفوی به آن لقب زیباترین کاخ عالم را داده بودند و از آن با عبارت “فرح انگیز تر از مجلل ترین کاخ های ممالک اروپایی” یاد می‌کردند. در فهرست آثار ملی ثبت شده است و  به صورت یک هشت ضلعی (هشت پهلو) ساخته شده است.

عمارتش معمولاً مورد توجه گردشگران است و کاخ هشت بهشت را معمولاً در ابتدای لیست گردشگری شان در اصفهان می‌نویسند. کاشی‌ کاری‌ هایی چشم نواز دارد که در دل خودش چندین داستان را به تصویر کشانده است. نقش هایی از شکار و تمثیل‌ هایی که ما را به یاد داستان های شاهنامه می‌اندازد.

اتاق‌ های زیادی در این کاخ هست که بعضاً داخل آن ها حوض وجود داشته است. دیوارهای اتاق‌ هایش آینه‌ کاری شده و سقفش معماری مسجد لطفعلی خان در میدان نقش‌ جهان را تداعی می‌کند. اصلاً در معماری‌ های کهن سقف ها از اهمیت زیادی برخوردار بوده‌اند، سقف این کاخ هم مانند بناهای دیگر این شهر زیبایی شگفت‌ انگیزی را به نمایش گذاشته است.

حوض مروارید هشت بهشت

کاخ هشت بهشت به اندازه دو متر از سطح زمین بلند‌تر ساخته شده است و اطاق هـاى آن منقش و گچبرى و در‌هایش خاتم سازى و زیباست. تاﻻر وسط گنبدى شکل است و میان آن حوضى هشت ضلعى از مرمر عالى بنا شده. به آن حوض مروارید می‌گویند. طورى حجارى شده است که وقتى آب از سوراخ هایش خارج می‌شود انگار دانه مروارید از آن بیرون می‌جهد.

تحلیل کاخ هشت بهشت

• شاید از خودتان بپرسید که چرا هشت بهشت؟ مگر هفت در متون قدیمی عدد مقدسی نبوده است؟ می‌گویند شاه سلیمان صفوی این عمارت را برای هشت سوگلی‌اش ساخته بود که چهار نفر از آن ها در طبقه پایین و چهار نفر دیگر در طبقه بالا زندگی می‌کردند. برخی دیگر می‌گویند به دلیل ساختار هشت‌ ضلعی و معماری کاخ این نام‌ گذاری انجام شده است. از سویی هشتی در زمان خودش به معنای ورود به بهشت بوده است.
  
• این عمارت هشت‌ ضلعی چهار نما یا چهار زاویه دارد که هیچ کدام شبیه به یکدیگر نیستند، و جالب اینکه این تنوع، ترکیب منسجم آن را به هیچ عنوان به هم نزده و هر کدام به یکدیگر ربط دارند.
• در ابتدای دوره قاجار بخشی از این کاخ به مدرسه تبدیل شد و بعد اداره آن در دوره ناصر الدین شاه به یکی از زنان دربار سپرده می‌شود.
• باغ و کاخ هشت بهشت اصفهان یکی از کوشک‌ های باقی مانده از دوران صفویه و زیبایی اعجاب‌ آوری داشته است. در متون ایران‌ شناسی قدیمی توصیف‌ های زیادی از آن یافت می شود.
• تنها کوشک باقی مانده از کوشک‌ های دوران صفویه است، کوشک باغ بلبل.
• کیوسک در زبان فرانسوی، در واقع برگرفته از کوشک‌ ها یا عمارت‌ های کلاه‌ فرنگی بود که در ایران ساخته می‌شد. آن ها با تقلید از نام کوشک، به معنای عمارتی که وسط یک باغ بزرگ بود، کیوسک را وارد زبان خود کردند. برای همین حتی امروز خود ما هم به پنجره‌ای که از آن بلیط می‌خریم یا  به دکه‌های روزنامه‌، کیوسک می‌گوییم.
  
• کوشک باغ هشت بهشت تبریز هم که در دوران قاجار بنا شد با الگو برداری از کاخ هشت بهشت اصفهان ساخته شده بود اما روی سقف آن تصاویر حضور سفیران عثمانی نقاشی شده بود. البته امروز اثری از آن عمارت باقی نمانده است.

ساعت بازدید کاخ هشت بهشت

ساعت بازدید از کاخ هشت بهشت بین ۹ صبح تا ۱۶ بعدازظهر است اما تردد در باغ بلامانع است.

میدان ساعت تبریز ؛ مقصد ثابت گردشگری

گذشته از انکه برای لذت از آب‌ و هوای خنک و تمیز تبریز می‌توانید ساعت ها در این شهر پیاده گردی کنید. نشستن در گوشه ای از میدان و شنیدن نواختن های ساعت و طنین آن در میدان خالی از لطف نیست.

شهر تبریز یکی از پنج شهر مدرن ایران و از قطب‌ های اقتصادی، صنعتی، گردشگری و تجاری کشور است. در کنار مناطق بی نظیر تفریحی‌اش مانند سورتمه تبریز، شهربازی باغلارباغی، قلعه شادی، گیم‌لند بوم کلاب پارک ولیعصر، لونا پارک ائل گلی، پیست اسکی سهند، تله کابین کوه عینالی و… مقاصد پر رفت و آمد گردشگری بی شماری هم دارد مانند میدان ساعت تبریز که بی برو برگرد عکس برج ساعت این میدان را در آلبوم توریست های خارجی و گردشگران داخلی دیده اید.

مجله گردشگری‌ مان امروز به شهر تبریز سفر کرده و به قلب آن رفته است. در دل بافت تاریخی اش. آنجا که تیک تاک ساعتی را می‌شنوید که فقط در یک نقطه دیگر دنیا نواخته می‌شود. آن هم در برج ساعت انگلیس است.

میدان ساعت تبریز

شاید باورتان نشود نیمی از گردشگران خارجی که به تبریز سفر می‌کنند دوربین به دست در میدان ساعت تبریز ایستاده اند و از این برج و ساعت زیبایش فلش زنان عکس می‌گیرند. یکی از سمبل های شهر تبریز است و قدمت میدان مشهور آن به دوره پهلوی اول باز می‌گردد.

میدان ساعت تبریز در دهه ۱۹۳۰ میلادی توسط آلمانی ها و به سبک معماری آنان ساخته شده و جایگاه مهمی در شهرسازی و تاریخ تبریز دارد. از سویی به دلیل نزدیکی به مراکز خرید معروف شهر و جاذبه های دیدنی تبریز در سایت ها و نشریات گردشگری به عنوان قلب توریستی تبریز هم خوانده می‌شود.

هر چند، بارِ تمام جذابیت این میدان را برج ساعت و ساعت منحصر به فردش به دوش نمی‌کشند بلکه وجود نور پردازی های زیبای شبانه و برگزاری جشن ها و مراسم مختلف در این میدان، آن را به گزینه ای محبوب در میان مسافران و بازدید کنندگان برای گشت و گذار تبدیل کرده است.

ساعت میدان ساعت تبریز

برج ساعت در عمارت شهرداری این شهر واقع شده است. فقط یک مشابه خارجی در کل جهان دارد و کار آن منحصر به فرد است. جالب است به شما بگویم ساعت‌ های شهر های بزرگ آنقدر مشهور هستند که می‌توانند به عنوان جاذبه توریستی جهانی در نظر گرفته شوند. برج ساعت تبریز هم از این دست است. مشابه دیگر این ساعت، در برجی در انگلیس جا سازی شده است؛ یک جفت دو قلو. یکی برج مشهور لندن و دیگری برج ساختمان شهرداری تبریز. یعنی تنها ۲ ساعت در کل جهان! موتور ساعت تبریز هر ۲۴ ساعت یکبار کوک می‌شود دقیقا مثل مشابه خود در لندن که هردو از یک نوع موتور بهره می‌برند.

تاریخچه ای مختصر

در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی برج ساعت شهرداری تبریز به دستور “حاج ارفع الملک” با نظارت مهندسان آلمانی در میدان شهرداری (ساعت) بنا شد. هر ساعت به تعداد همان ساعت و هر یک ربع هم سه بار زنگ می زند. تا سال ۱۳۲۴ این میدان چهار راه بود. اما در زمان حکومت سید جعفر پیشه وری میدان آن ساخته شد و تندیس نیم تنه باقرخان را در آن نصب کردند و پس از سقوط پیشه وری مجسمهٔ محمد رضا شاه را در این میدان اصلی شهر تبریز قرار داند.

عمارت شهرداری تبریز هم از آن بناهای فوق‌ العاده زیبا، دیدنی و مستحکم تبریز است که به دستور رضاشاه پهلوی از سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ شمسی ساخته شده است و باز هم در زمان ریاست شهردار حاج ارفع‌ الملک جلیلی بوده است. قبلاً گورستان متروکه و ویران شده ای بود به نام کوی نوبر که مهندسان آلمانی آن را ساخته و قد و قامتی برایش علم کردند. در سال ۱۳۷۷ نیز به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

بازدید از برج ساعت تبریز

گذشته از آنکه برای لذت از آب‌ و هوای خنک و تمیز تبریز می‌توانید ساعت ها در این شهر پیاده گردی کنید. نشستن در گوشه ای از میدان و شنیدن نواختن های ساعت و طنین آن در میدان خالی از لطف نیست. تبریز در هر فصلی زیبا است. بازدید از برج ساعت تبریز هم زمان خاصی نمی‌شناسد و برای تمامی گردشگران مقدور و آسان خواهد بود. در مرکز شهر واقع است و دسترسی آسانی هم دارد.

معماری عمارت شهرداری تبریز بی‌ نظیر است. به مناسبت بزرگ داشت صدمین سال تأسیس اولین بلدیه و انجمن شهری ایران در تبریز، عنوان “نخستین موزه شهر و شهرداری‌ های کشور” را از آن خود کرده است.

این عمارت هم مانند دیگر بناهای تاریخی روح وَ حس و حال ایام قدیم را در خود حفظ کرده است. مساحت آن حدود ۹۶۰۰ متر مربع است. برج ساعت تبریز هم چهار صفحه‌ای و ارتفاع آن ۳۰.۵ متر است. نمای بیرونی عمارت از سنگ تراشیده شده است و نقشه ساختمان از بالا به طرح عقاب در حال پرواز شباهت دارد که با نمونه عمارت‌ های کشور آلمان، قبل از جنگ جهانی دوم منطبق است.

موزه شهرداری تبریز

در طبقه زیرزمین ساختمان شهرداری میدان ساعت تبریز که تنها موزه تاریخ شهرداری‌ های کشور و از اولین موزه‌ های شهرداری در جهان است، قرار گرفته است. در محوطه بزرگی، گل‌ کاری و درخت کاری‌ های زیبایی انجام شده و آنجا می‌توانید اولین تاکسی و اولین ماشین آتش نشانی تبریز را هم ببینید.
آثار به‌ جامانده از بلدیه (شهرداری) تبریز را در چندین تالار نگه می‌دارد. یک تالار به دوربین‌ های قدیمی شامل ۱۵۰ دستگاه دوربین اختصاص دارد که توسط محمد علی جدید السلام عکاس پرتره و مجموعه دار اهل تبریز به این موزه اهدا شده است.

در تالار فرش، قالی‌ های ناب و اصیل بیش از صد ساله را خواهید دید. بزرگترین فرش ایران که در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی بافته شده در آنجا قرار دارد. اسناد مکتوب ازجمله کتاب‌‌ ها و نسخ خطی و… در تالار اسناد قرار داده شده اند. از بخش‌ های جالب این موزه، تالار صداست که سازهای ملی و بومی و کلاسیک از تار و سه‌ تار ایرانی، تار آذربایجانی، بالابان، ساز عاشقی (گوپوز)، نی‌ انبان، دوتار جنوب خراسان تا انواع زنگوله و کوبه دَر، سازهای آیینی، مذهبی، رادیوها و تلفن‌ های قدیمی و همه وسایل مربوط به صدا را در خود نگهداری می‌کند.

تالار دفاع مقدس (تالار شهدا) عکس و اسنادی از مقاومت و پایداری ایرانیان در جنگ تحمیلی را به نمایش گذاشته است و تالارهای دیگر شامل تالار هنرهای معاصر، تالار خط و خوشنویسی، تالار حکمت، تالار چاپ و نشر و غیره است.

هدایای مقامات خارجی به شهرداران، جام‌ های قهرمانی باشگاه شهرداری تبریز، چینی آلات، اسلحه قاسم خان والی (اولین شهردار تبریز)، اولین پمپ آتش خاموش کن، عکس از بناهای تاریخی تبریز و سرداران مشروطه، اولین مکاتبات شهرداران را هم می‌توانید دیدن کنید.

حرف آخر

دیدن آثار تاریخی کشورمان و یا جهان همیشه شگفت انگیز خواهد بود. مخصوصاً آن هایی که هنوز زنده و سر پا هستند، رفت و آمد در آن ها صورت می‌گیرد و به نوعی قلب تاریخ در آنها می‌تپد؛ مانند میدان ساعت تبریز. می‌توانیم آنچه از گذشتگان‌مان باقی مانده را بگردیم تا ببینیم فرهنگ زندگی آن ها چه طور با تمدن تغییر کرده است. تجربیاتتان را با مجله دلتا به اشتراک بگذارید.

جاذبه های گردشگری خور و بیابانک

دیدن جاذبه های گردشگری خور و بیابانک مانند قدم گذاشتن در رویاهاست. دیدنی های تاریخی و کهن این شهرستان و آن دریاچه زیبای نمک را در هیچ کجا نمی توان یافت.

در شرقی ترین نقطه استان اصفهان، در ۴۲۰ کیلومتری آن، شهرستانی زیبا با دیدنی های چشمگیر وجود دارد. شهرستان خور و بیابانک با ۱۲۶ آبادی بزرگ و کوچک. معمولا مصالحی از گل و خشت دارند اما، در قسمت های مدرن تر خانه هایی به روز تر و به شکل امروزی درآمده را نیز خواهید یافت. جالب اینکه مساحت زیادی از این منطقه کویری است و شما می‌توانید، در سفرتان از رمل های زیبا، تپه های شنی و جلوه های بی نظیر طبیعت شگفت زده شوید. مجله گردشگری مان در این فصل سری به جاذبه های گردشگری خور و بیابانک زده است تا زیبایی هایش را با شما شریک شود. با مجله دلتا بمانید.

خور و بیابانک

اصلاً اصفهان یکی آن استان های منحصر به فرد برای مقاصد گردشگری است. از جاذبه های تاریخی گرفته تا دیدنی های شگفت انگیز طبیعی به حق هم جز این نیست. دیدنی هایی دارد که زبانزد است مانند دریاچه نمک که برخی آن را با عنوان دریاچه نمک کویر مصر می‌شناسند و برخی هم با همان نام این شهرستان. بیایید ببینیم دیگر جاذبه های گردشگری خور و بیابانک کجاها هستند و چه چیزهایی دارد که شاید از آن بی خبریم.

• قلعه رویایی بیاضه

  در روستای بیاضه در ۵۳ کیلومتری خور و بیابانک قلعه ای واقع شده است که به ارگ بیاضه هم معروف است. یک قلعه رویایی چند طبقه از خشت و گل. دور تا دور این بنا خندق های عریض و عمیقی به طول ۷ تا ۱۳ متر وجود دارد که از ارگ در برابر دشمنان محافظت می کرده است. سن و سالش به دوران ساسانیان می‌رسد و سال ها کارکرد دفاعی داشته است. مسکونی هم بوده و جهانگردان زیادی هم راجع به آن صحبت کرده اند. مثل ناصر خسرو و ابن حوقل که در سفرنامه‌ های خود از این قلعه نام برده اند.
  

• قلعه جندق

  از دوران ایلخانی و ساسانی قلعه‌ای تاریخی در شهر جندق واقع شده که مساحت آن یک و نیم هکتار است. هنوز هم در دل این قلعه افرادی زندگی می‌کنند. خانه یغما جندقی شاعر معروف کشورمان که یکی از جاذبه های گردشگری خور و بیابانک است هم در این قلعه قرار دارد. قلعه جندقی که هنوز سرپاست و در سال ۱۳۹۳ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. می‌توانید از خانه های قلعه، مسجد، حسینیه، حمام و همچنین دیگر جاذبه های آن که در کوچه پس کوچه هایش پراکنده اند دیدن کنید.

• مسجد جامع جندق

  برای ساکنان قلعه جندق مسجدی در سال ۹۶۰ هجری قمری ساختند تا بتوانند در آن به عبادت بپردازند. در مرکز قلعه جندق واقع شده و بار همه اعتقادات ساکنان آنجا را به دوش می‌کشد. میدان بزرگی در مسجد خواهید دید در صحنی مستطیل شکل که در اطراف آن غرفه هایی با طاق های دیدنی به چشم می‌خورند. از دو شبستان مسجد یکی پشت همین غرفه هاست و دیگری به عنوان محل عبادت بانوان استفاده می‌شده و به صورت مجزا در شمال مسجد قرار گرفته است.
  

• نارین قلعه

  نارنج قلعه، در نایین قرار گرفته است و اسم نارین قلعه را شاید از همینجا گرفته است. یادگار دوره پارتیان یا ساسانیان است. برخی می‌گویند به دلیل وجود خندق های اطرافش، در حقیقت دژ دفاعی بوده است، و برخی می‌گویند به دلیل نوع معماری نارنج یا نارین قلعه در مرکز شهر احتمالاً باید محل زندگی حاکمان شهر بوده باشد.

• روستای گرمه

  نخلستان سبز و آسمان آبی در روستای گرمه به یکدیگر دوخته شده‌اند. اینجا یکی از زیبا ترین جاذبه های گردشگری خور و بیابانک است. در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و  قلعه کهنی هم هنوز در آن باقی است. به دوره ساسانیان بر می‌گردد که احتمالاً هم کاربرد دفاعی داشته و هم مسکونی. چشمه ای زیبا هم در روستای گرمه می‌جوشد. در نخلستان ها که قدم بزنید می‌توانید مسیر آن را پی بگیرید و از تالاب زیبایی که این چشمه به وجود آورده است ده ها عکس به یادگار همراه خود ببرید.
  

• روستا و مسجد فرخی

  در کیلومتر ۱۷ روستای خور، در غرب آن روستایی وجود دارد که به روستای فرخی معروف است. مردم خور و بیابانک این روستا را دارُالاَمان می‌نامیدند. افرادی که از حاکمان ستمگر شکایت داشتند به این روستا آمده و به قاضی آن جا پناه می‌آوردند. مسجدی از دوران قاجار در اینجا وجود دارد که می‌گویند حاج سید میرزا جندقی، مجتهد مشهور خور و بیابانک دستور داد تا این مسجد را بسازند. امروز با ۷ غرفه که ۳ غرفه آن در ۵۰ سال اخیر ساخته شده، به یکی از جاذبه های گردشگری خور و بیابانک تبدیل شده است.

• دریاچه نمک خور و بیابانک

  طبیعت گردان علاقه زیادی به این جاذبه دیدنی دارند. گردشگران زیادی هم در طول سال مخصوصاً در پاییز و زمستان به این دریاچه سفر می‌کنند. دریاچه نمک خور و بیابانک که در قسمت مرکز تا جنوبی کویر مرکزی ایران وجود دارد. کم عمق است با ۲۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت. با دیگر دریاچه های نمک تفاوت زیادی دارد. چشم انداز زیبایی از افق با انعکاس آسمان روی دریاچه را در کمتر دریاچه نمکی دیده اید. شاید در حوض سلطان. در فصول پر باران به صورت مخلوطی از گل و رس در می‌آید و در فصول خشک شبیه دریایی سفید می‌شود که از دیدن آن سیر نمی‌شوید. نمی‌شود به جاذبه های گردشگری خور و بیابانک بروید اما بدون دیدن این دریاچه نمک بازگردید.
  پیشنهاد مطالعه: می توانید اطلاعات دیگری از دریاچه حوض سلطان در مطلب “حوض سلطان، آینه ای طبیعی برای نمایاندن چهره خدا” مطالعه کنید.

  

مسیر دریاچه نمک خور

می‌توانید برای طی مسیر دریاچه خور از راه آسفالت شهرستان خور به طبس استفاده کنید. بعد از مسافتی حدود ۵۰ کیلومتر به قسمت جنوبی دریاچه می‌رسید. بهتر است راه‌های دیگر را آزمایش نکنید چرا که زمین های اطراف دریاچه گاهی به صورت باتلاقی در می‌آیند و ممکن است دردسر ساز شوند.

حرف آخر

متاسفانه در این سال‌ های تفریحاتی نظیر آفرود و موتور سورای، آسیب‌های زیادی به سطح پلی‌گون‌ های دریاچه وارد کرده اند. حساسیت پلی‌ گون‌ ها به حدی است که حتی رویشان قدم گذاشتن هم آنها را دچار اسیب می کند، چه رسد به ویراژدان روی آنها. امیدواریم که همه مان در سفر به این منطقه بی‌نظیر، اول به فکر مراقبت و حفاظت از محیط دریاچه نمک خور باشیم تا سالیان سال این گنجه طبیعی را حفظ کنیم.

گنبد جبلیه کرمان ، مهمانی کتیبه ها

در سفرتان به گنبد جبلیه آثار مهمی را در موزه‌اش می توانید ببینید. بیش از 100 قطعه سنگ حجاری شده متعلق به دوره های مختلف تاریخی. میهمانی کتیبه ها همینجا برپاست.

گنبد جبلیه کرمان یکی از جاهای دیدنی کرمان است که به نوعی نماد این شهر هم به حساب می‌آید، بنایی مرموز و اسرار آمیز. این بنا از جاذبه‌های تاریخی استان کرمان محسوب می‌شود که به قدری برای مردم این دیار اهمیت دارد که در محوطه اطراف آن گاهی مراسم نوروزی و … هم برگزار می‌شود. امروز می‌خواهیم در مجله گردشگری مان شما را به دیدن این بنای تاریخی که تنها بنای سنگی شهر کرمان نیز است ببریم. با مجله دلتا همراه باشید.

گنبد جبلیه کرمان

یک بنای هشت ضلعی با گنبدی آجری، از جاهای دیدنی کرمان که توجه هر گردشگر را در این شهر به خود جلب می‌کند، سازه‌ای سنگی است که با نام‌های گنبد گبری و گنبد زیگ و گنبد گنج هم شناخته می‌شود؛ اما نام ثبت شده آن در فهرست آثار ملی همان گنبد جبلیه است. از سال ۱۳۸۳، موزه سنگ کرمان را هم در دل خود جای داده و اطراف آن را هم پارک جبلیه فرا گرفته است. از مهم‌ترین جذابیت‌های آن سنگی بودنش است که باعث شده به جبل‌ سنگی یا جبل‌ سنگ هم مشهور شود.

به این خاطر می‌گوییم سازه‌ای مرموز است که کسی راجع به زمان ساخت آن و چگونگی‌اش هیچ اطلاعی ندارد و فقط نام آن در تذکره‌ الاولیاء یا مزارات کرمان محرابی کرمانی به سال ۹۲۵ تا ۹۳۹ هجری قمری آمده است. بنایی که معلوم نیست به چه دلیلی و در چه زمانی سر و کله‌اش این‌جا پیدا شده است. دلایل احتمالی بنا شدن آن را به این شرح می‌دانند:

• مقبره یکی از زرتشتیان که مورد توجه پیروان زرتشت بوده و در سیل کرمان در سال ۱۳۳۳ خورشیدی تخریب شده است.
• آتشکده
• مزار سید محمد تباشیری
• مزار دانیال حکیم مشهور به پیر مراد
• پرستشگاهی بودایی (استوپا) که در زمان مغولان ساخته شده است.

مختصری راجع به گنبد جبلیه

تاریخ دقیقی برای زمان ساخت گنبد جبلیه نداریم ولی برخی از پژوهشگران اروپایی معتقدند در زمان سلجوقیان ساخته شده و عده‌ای دیگر اما آن را از بناهای زرتشتی و گبری و متعلق به دوره پیش از اسلام می‌دانند؛ چرا که می‌گویند که «جبلی» شکل تحریف شده کلمه «گبری» است.

یک ژنرال، نویسنده و جغرافی دان انگلیسی به نام سر پرسی سایکس در حدود سال ۱۹۰۰ میلادی، نوشته است:

از قبرستان که رد می‌شوید یک ساختمان هشت ضلعی سنگی خواهید دید که گنبدی به شکل دو هلال بر آن قرار گرفته و قطر داخل آن ۱۸ فوت و هر طرفی نیز ۱۸ فوت و نوک آن اجری و منتهی‌الیه آن دایره می‌باشد. این محل را جبلیه می‌نامند و تنها ساختمان سنگی کرمان همین گنبد جبلیه است.

از سویی دیگر اما سبک و سیاق ساخت گنبد جبلیه شبیه به آتشکده‌ها نیست و اگر تصور کنیم آتشکده بوده است پس شاید در اوایل ورود اسلام تعمیر شده و یا در همان اوایل دوره اسلامی با الهام از معماری ساسانی ساخته شده است.

در گنبد جبلیه چه خبر است؟

ارتفاع بنا به ۱۸ تا ۲۰ متر می‌رسد. هشت در ورود و خروج، در هشت ضلع آن وجود داشته که هفت تا از آن‌ها برای جلوگیری از تخریب، با سنگ مسدود شده‌اند. خود ساختمان سنگی است و گنبد آن با آجر ساخته شده است. بخش بیرونی دیوارها را از سنگ لاشه و گچ ساخته‌اند. می‌گویند در ساخت گنبد جبلیه از خاکستر، تخم مرغ و شیر شتر به جای آب استفاده کرده‌اند و همین باعث شده استحکامش تا به امروز حفظ شود.

• بخش پایینی

  قسمت هشت ضلعی دیوارهای ضخیمی دارد. در هر ضلع، یک طاق نمای بزرگ قوسدار ساخته شده و برای کاهش بار بنا در داخل قوس ها، از نُغول استفاده شده است. (نغول یک لوحی تزیینی با شکل مربع یا مستطیل است که در بالای سردرها و حاشیه زیر گنبد به کار می رود.)

• بخش میانی

  بخش میانی، به قسمت بالای بخش پایینی تا زیر گنبد بنا می‌گویند. این بخش قطری کمتر از قطر اصلی بنا دارد و پس از یک حلقه به عرض ۱.۵ متر، بر یک قاعده شانزده ضلعی شکل داده شده است. نورگیر های مستطیل شکل دارد و طاقنماهای با قوس تیز دار، نمای این بخش هستند که در وسط اضلاع هم، هشت نورگیر را خواهید دید.

• بخش بالایی

  در بخش بالایی گنبد یک عقب نشینی در نمای بنا دارد. به عرض یک متر از قسمت دوم که باعث شده پاگرد یا حلقه ای به وجود آورد.

• گنبد

  گنبد تک لایه این بنا، از آجر سفید و به قطر ۱۲ متر ساخته شده است. در وسط آن یک نورگیر وجود دارد. احتمالاً قرار بوده این گنبد دو پوش یا دو لایه باشد؛ اما یا پوش بیرونی در طی سالیان تخریب و یا ساخت بنا نیمه کاره رها شده است.

• فضای داخلی

  داخل بنا را بسیار ساده و بدون تزیینات خاص خواهید دید. طاق نماها یا قوس ها، نغول ها و نورگیرها تقریباً تنها تزیین این بنا به شمار می روند.

موزه سنگ کرمان

مجموعه ای از بیش از ۱۰۰ قطعه سنگ حجاری شده متعلق به دوره های مختلف تاریخی در این موزه قرار دارد. میهمانی کتیبه ها همین جا برپاست. ابتدا هم با عنوان «گنجینه جبلیه» (کتیبه‌های تاریخی) مشهور بود. در سفرتان به این بنا آثار مهمی را در موزه‌اش می توانید ببینید.

• سنگ مقبره خواجه اتابک
  این سنگ مربوط به دوره سلجوقی است.
• کتیبه مسجد آبدر اشکان رابر که به “سنگ هزار ساله رابر” شهرت دارد.
  یکی از قدیمی ترین کتیبه های موجود در موزه است. به بنای یادبود یک مسجد در ارتفاعات شمال شهر رابر کرمان تعلق داشته و بر روی قطعه سنگی طبیعی و به خط کوفی نقش شده است.
• کوچکترین سنگ قبر کشف شده در استان کرمان.
  در سال ۱۳۷۷ این سنگ قبر توسط یک کشاورز کشف شد. ۲۶ در ۲۲ سانتی متر است. کتیبه ای با دو بخش: نوار حاشیه شامل آیات قرآنی و بخشی از سوره آل عمران و نوشتار وسط شامل نام متوفی و سال وفات او است.
• سنگ قبر میرزا آقاخان، پسر میرزا احمد علی خان وزیری نویسنده تاریخ کرمان
• وقف نامه آتشکده روستای قناتغستان کرمانقدمت این سنگ نامه به سال ۱۲۸۲ هجری قمری باز می گردد و بعد از تخریب آتشکده بر جای مانده است.

پیشنهاد مطالعه: اگر دوست دارید به کرمان مهاجرت کنید می‌توانید مطلب “خرید خانه در کرمان” را در همین مجله مطالعه نمایید.