چهار سناریوی پایان جهان
فیزیکدان‌ها می‌گویند تمام جهان احتمالا روزی با یکی از این چهار سناریو به پایان خواهد رسید: انجماد بزرگ، فشردگی بزرگ، تغییر بزرگ یا شکاف بزرگ.
اگر فکر می‌کنید دانشمندان و نظریه‌پردازان فقط به دنبال کشف اسرار آغاز جهان هستند و به پایان آن کاری ندارند، سخت در اشتباهید. برای تک‌تک احتمالات پایان جهان، سناریوهای پیچیده با جزییات کامل نوشته‌اند و به سبک نام‌گذاری انفجار بزرگ، برای آن‌ها اسامی هولناکی انتخاب کرده‌اند. در این مطلب از مجله دلتا با چهار نظریه پایان جهان آشنا می‌شوید.
انجماد بزرگ – مرگ حرارت
مرگ حرارت (Heat Death) برخلاف اسمش قرار نیست آتشی جهنمی باشد که روزی کل دنیا را در بر بگیرد. منظور از مرگ، تفاوت درجه حرارت اجسام است. هر سیستمی در جهان تمایل به رسیدن به بالاترین درجه آنتروپی یا آشفتگی دارد. اما وقتی جهان به نقطه مرگ حرارت برسد، دمای همه چیز در همه جا یکسان می‌شود و این یعنی دیگر هیچ اتفاق جالبی در جهان رخ نخواهد داد. هرچه جهان بزرگتر می‌شود، اجرام به‌آرامی رو به زوال می‌روند و پراکنده می‌شوند. به این ترتیب تمام فعل و انفعالات در جهان متوقف شده، «انجماد بزرگ» رخ داده و پایان جهان رغم می‌خورد.
فشردگی بزرگ – مه‌رمب
سناریوی فشردگی بزرگ (Big Crunch) در واقع معکوس پدیده انفجار بزرگ است. طبق نظریه نسبیت عام، ماده و انرژی باعث فرورفتگی فضا و زمانِ اطراف خود می‌شوند. به‌گفته انیشتین، تمام ماده و انرژی موجود در جهان، سرنوشت نهایی آن را مشخص خواهد کرد.
برای خواندن مطالب جذاب و به روز به مجله دانستنی دلتا مراجعه کنید.
تغییر بزرگ – زوال خلأ
برای توضیح پدیده خودتخریبی جهان، اول باید با دو موضوع آشنا شد: سطح انرژی و پایداری
سطح انرژی: هر چیزی در جهان، سطحی از انرژی دارد.
پایداری: هر چیزی در جهان سعی دارد به حالت پایه برسد.
هرچیزی در جهان از این دو اصل، یعنی سطح انرژی و پایداری، پیروی می‌کند. اگر چیزی انرژی زیادی داشته باشد، ناپایدار است و می‌خواهد برای رسیدن به پایداری و حالت پایه از شر این انرژی خلاص شود. ذرات مایلند به پایین‌ترین سطح انرژی برسند که به آن «حالت خلأ» می‌گویند. در این حالت، می‌توان گفت تمام میدان‌های فیزیکی، به جز یکی، به حالت خلأ رسیدند. این احتمال وجود دارد که میدان هیگز پایدار نباشد و در واقع «شبه‌پایدار» باشد.
وقتی میدان هیگز به سطح انرژی کمتر برخورد می‌کند، حجم عظیمی از انرژی بالقوه خود را آزاد می‌کند. این انرژی فضای اطرافش را از مرزی که آن‌ها را احاطه کرده است به بیرون هل می‌دهد و باعث آزادسازی انرژی بیشتری می‌شود. حبابی از میدان هیگز پایدار (خلأ واقعی) با سرعت نور در تمام جهات شروع به بزرگ شدن می‌کند. این حباب را هاله‌ای از انرژی احاطه کرده است که هرچه به آن برخورد می‌کند، می‌بلعد و از هستی ساقط می‌کند. به این ترتیب یکی از تئوری‌های پایان جهان رخ می‌دهد.
شکاف بزرگ – مه‌گسست
سناریوی چهارم برای پایان جهان به شکاف بزرگ یا بیگ‌ریپ (Big Rip) مشهور است. خرابکار اصلی دوباره انرژی تاریک است که شاید بسیار قوی‌تر از آن باشد که می‌پنداشتیم و بتواند کل جهان را به‌تنهایی و بدون کمک گرفتن از تغییر، انجماد یا فشردگی بزرگ نابود کند.
پیشنهاد مطالعه: مطلب «راه شیری احتمالا پر از تمدن های فرازمینی مرده است» را در مجله دانستنی دلتا مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
خطر جهانی ویندوز ۷ به ویژه برای ایرانی‌ها!
تصویر دو سیاهچاله در حال ادغام
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
واکسن‌ها ممکن است روی کرونای آفریقایی کار نکنند
دانشمندان انگلیسی می‌گویند واکسن‌های کووید-۱۹ که تاکنون ساخته شده‌اند، ممکن است روی نوع آفریقایی این ویروس تاثیر نداشته باشند، چرا که پروتئین تغییر یافته ویروس کرونا ممکن است آن را کمتر مستعد پذیرش واکسن کند.
هم آفریقای جنوبی و هم انگلیس در ماه گذشته انواع جدید ویروس کرونا با قابلیت انتقال بیشتر را کشف کرده‌اند که موج‌های جدیدی را در موارد ابتلا به این بیماری ایجاد کرده است. بر اساس گزارش اولیه رویترز، این احتمال وجود دارد که واکسن‌های کووید-۱۹ که هنوز در انگلیس تحت آزمایش قرار دارند، روی کرونای آفریقایی کار نکنند. در ادامه این مطلب از مجله اینترنتی دلتا درباره این پژوهش جدید می‌خوانید.
“سایمون کلارک” دانشیار میکروب شناسی سلولی در دانشگاه “ردینگ” شباهت‌های این دو نوع جدید را تأیید کرده است، اما تأکید کرده که سوشه کشف شده در آفریقای جنوبی دارای چندین جهش بیشتر است که نگران کننده است، چرا که جهش‌های بیشتر می‌توانند به ویروس کرونا کمک کنند تا از محافظت سیستم ایمنی فرار کند.
“کلارک” همچنین گفت: تغییرات گسترده یا جهش‌ها شامل یک قسمت اصلی از ویروس به نام پروتئین سنبله می‌شود که ویروس از آن برای آلوده کردن سلول‌های انسانی استفاده می‌کند و ممکن است از حساسیت ویروس نسبت به پاسخ ایمنی ناشی از تزریق واکسن‌ها بکاهد.
“اوغور شاهین” مدیرعامل شرکت “بیونتک”(BioNTech) به همراه پروفسور “جان بل” از دانشگاه آکسفورد می‌گویند که در حال آزمایش واکسن خود روی انواع ویروس کرونا هستند و تقریباً در عرض شش هفته می‌توان اصلاحات لازم را انجام داد.
سازمان بهداشت عمومی انگلیس می‌گوید: فعلا هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد واکسن‌های کووید-۱۹ از مردم در برابر کرونای آفریقایی محافظت نمی‌کنند.
به هر حال، در حالی که ثروتمندترین کشورهای جهان واکسیناسیون عمومی جمعیت خود را برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا که تاکنون ۱.۸ میلیون قربانی و یک اقتصاد نابسامان جهانی به جا گذاشته است، آغاز کرده‌اند. اما اثر بخشی واکسن کووید-۱۹ در برابر کرونای آفریقایی مورد بحث است.
دانشمندان می‌گویند هر دو نوع جدید انگلیسی و آفریقایی کرونا با بار ویروسی بیشتری همراه هستند که به معنای غلظت بیشتر ذرات ویروس در بدن بیماران آلوده است، علاوه بر این که احتمال افزایش سرعت انتقال نیز وجود دارد.
پیشنهاد مطالعه: در مجله سلامتی دلتا مطلب «شناسایی اولین مبتلا به کرونای انگلیسی در ایران» را بخوانید.
همچنین بخوانید:
پرستار آمریکایی پس از تزریق واکسن فایزر به کرونا مبتلا شد
خطر تزریق واکسن فایزر برای افرادی با آلرژی شدید
آیا پس از تزریق واکسن کرونا باید از ماسک استفاده کرد؟
خطر جهانی ویندوز ۷ به ویژه برای ایرانی‌ها!
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
عنکبوت تارافکن با پاهایش می شنود
محققان متوجه شده اند عنکبوت تارافکن از پاهای برای شنیدن صدای طعمه در حال پرواز استفاده می کند.
عنکبوت ها از ۸ پای خود استفاده‌های مختلفی می‌کنند. اما پژوهش محققان دانشگاه کرنل نشان می دهد نوع خاصی از عنکبوت‌ها از پاهای‌شان برای شنیدن صدای طعمه‌های در حال پرواز استفاده و آن‌ها را شکار می‌کنند. در این مطلب از مجله دلتا درباره عنکبوت تارافکن بخوانید.
عنکبوت تارافکن (Deinopis Spinosa) نوعی از عنکبوت است که با تنیدن تار به دور طعمه خود او را از پا درمی‌آورد. به‌تازگی دانشمندان ویژگی جدیدی از قوه شنیداری این حشره را کشف کرده‌اند.
بر اساس آخرین مطالعات محققان این عنکبوت اندامی به نام گوش ندارد ولی با این وجود صداهای محیط اطراف خود را با جزییات دقیق شنیده و با دقت تمام شکار می‌کنند. درواقع این عنکبوت‌ها با استفاده از سایر قسمت‌های بدن خود طعمه‌ها را تشخیص داده و آن‌ها را در تار اسیر می‌کنند. یکی از قسمت‌های بدن عنکبوت تارافکن که نسبت به ارتعاشات امواج صدا بسیار حساس است، پاهای این حشره است.
رونالد هوی، متخصص مغز و اعصاب در دانشگاه کرنل گفت: «عنکبوت‌های تارافکن سیستم عصبی بسیار قوی دارند و استراتژی دقیقی را برای شکار کردن به‌کار می‌گیرند. این عنکبوت آرام‌ترین صدای ممکن از طعمه خود را از فاصله ۱,۸۲ متری شنیده و تار خود را به سمت آن پرتاب می‌کند. در واقع این حشره به جای گوش اندام‌هایی دارند که همگی از توانایی تشخیص صدا برخوردارند.»
عنکبوت‌های تارافکن عمدتاً در شرق آمریکا یافت می‌شوند. کارشناسان معتقدند توانایی این عنکبوت در شنیدن صدای حشرات و جانوران دیگر شگفت‌انگیز است و تا پیش از انتشار نتایج تحقیقات جدید دانشمندان کسی نمی‌توانست حدس بزند که عنکبوت تارافکن چه میزان نسبت به صداهای اطراف خود حساس است.
بیشتر بخوانید: در مجله گردشگری دلتا مطلب «پیاده روی در آسمان کانادا» را بخوانید.
همچنین بخوانید:
دستگاه تحریک مغز به میمون‌ها کمک می‌کند بدون چشم ببینند
مهم‌ترین گونه های در خطر انقراض
کشف ۹ گونه جدید حشرات در قرنطینه
کشف فسیل دایناسور جدیدی با ویژگی منحصربه‌فرد
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
جو زمین پر از میکروب است
اگر احساس تنهایی می‌کنید، به خاطر داشته باشید که موجودات زنده بی شماری وجود دارند که ده‌ها هزار کیلومتر بالای سر شما شناور هستند.
به گفته دیوید اسمیت که زندگی در جو زمین را در مرکز تحقیقات ایمز ناسا در کالیفرنیا مورد مطالعه قرار داده ما انسان‌ها واقعا ساکنان زیر یک اقیانوسی از جو در بالای سر خود هستیم و واقعا نمی‌دانیم که مرز بیوسفر زمین در ارتفاعات بسیار، کجا متوقف می‌شود. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره ابرهای زمین می‌خوانید.
حیات میکروبی در جو
به نظر می‌رسد زندگی در جو زمین کاملا میکروبی و یک امر موقتی بوده و نه از اکوسیستم مستقل، با زندگی در سطح زمین ارتباط نزدیک دارد. ارگانیسم‌های ریز و مقاوم بر اثر انتقالی ظریف در جایی که جو زمین با این سیاره روبه‌رو می‌شود، در یک مسیر انحرافی حماسی به لایه‌های پایین جو منتقل می‌شوند.
سطح زمین بهشت میکروب‌هاست
یکی از محدودیت‌های اصلی این است که اگرچه ما به خوبی می‌دانیم سطح زمین بهشتی است که میکروب‌ها می‌توانند ماجراجویی بزرگ خود را در آن انجام دهند، اما سایر مناطق سیاره‌ای منظومه شمسی به طور حتم یا به احتمال زیاد با زندگی خصمانه ترند، هرچند که ممکن است در گذشته‌های دور بسیار قابل سکونت بوده باشند. به عنوان مثال جذابیت مکانی مانند ونوس به عنوان مقصدی در جستجوی زندگی در جو است، جایی که برخی دانشمندان گفته‌اند که قطرات مایع می‌توانند به عنوان یک پناهگاه در محیطی اسیدی و گرم که ونوس به آن معروف است، وجود داشته باشند.
این سختی به این معناست که در دنیا‌هایی مانند زهره، زندگی به جای اینکه مانند آنچه در زمین انجام می‌شود، برای همیشه در جو زمین باقی بماند و این ماندگاری به معنای آن حفره‌هایی است که دانشمندان درمورد اینکه آیا میکروب‌ها می‌توانند مثلاً در هنگام بالا آمدن تولید مثل کنند، نیاز به پر کردن دارند.
ابرهای زمین ویژه هستند
ابرهای زمین ویژه هستند؛ آن‌ها تنها ابرهای مدرن جوی در منظومه شمسی هستند که عمدتا از بخار آب تشکیل شده‌اند و باعث می‌شود که آن‌ها برای زندگی بشر امیدوار کننده باشد. مریخ دارای برخی از موارد دی اکسید کربن است. ماه، نپتون، تریتون، ابرهای نیتروژن دار دارد. همه آن‌ها جذاب هستند، اما هیچ آبی یک مانع واقعی نیست.
در ابرها زندگی وجود دارد
هر زمان که ما در میان ابرها پرواز می‌کنیم و مجموعه‌های آب ابر ایجاد می‌کنیم، این سیگنال واقعا قوی از زندگی زمین را داریم. ما می‌دانیم که زندگی در آن ابرها وجود دارد، اما هیچ ابزاری نداریم که به اندازه کافی حساس باشد بدون اینکه آب در ابر جمع شود، بنابراین انتظار نداشته باشید که دانشمندان به این زودی‌ها در مورد زندگی جوی در جهان‌های دیگر اعلامیه‌ای صادر کنند.
پیشنهاد مطالعه: در بخش ویدیو مجله دلتا «شکارهای دیدنی قورباغه» را ببینید.
همچنین بخوانید:
کنترل عملکردهای DNA با استفاده از نور
چرا بعضی از گیاهان گوشت خوار شدند؟
زمین، تنها جهان اقیانوسی در منظومه شمسی نیست
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
ژل هوشمندی که به عضله مصنوعی تبدیل می‌شود
پژوهشگران آمریکایی، نوعی ژل هوشمند ابداع کرده‌اند که در معرض نور، تغییر شکل می‌دهد و به عضله مصنوعی تبدیل می‌شود.
پژوهشگران با الهام از قابلیت تغییر رنگ پوست ماهی “سپیداج”(cuttlefish)، هشت‌پا و ماهی مرکب، نوعی ژل هوشمند چاپ سه‌بعدی ابداع کرده‌اند که با قرار گرفتن در معرض نور تغییر شکل می‌دهد و به عضله مصنوعی تبدیل می‌شود. شاید بتوان از این ژل، در استتار نظامی، ساخت ربات‌های نرم و نمایشگرهای انعطاف‌پذیر استفاده کرد. در ادامه این مطلب مجله اینترنتی دلتا درباره این اختراع جدید بخوانید.
این گروه پژوهشی “دانشگاه راتگرز” (Rutgers University)، یک ماده کششی چاپ سه‌بعدی ابداع کرده‌اند که می‌تواند هنگام تغییر نور، رنگ‌ها را نشان دهد. اختراع آن‌ها با تکنولوژی جدید با توجه به توانایی شگفت‌آور سپیداج، هشت‌پا و ماهی‌های مرکب در تغییر رنگ و بافت نرم پوست آن‌ها که به استتار و برقراری ارتباط کمک می‌کنند، صورت گرفته است. این قابلیت توسط سلول‌های رنگدانه‌ای موسوم به “کروماتوفور” (Chromatophore) که در پوست آن‌ها قرار دارند، به دست می‌آید.
“هووان لی”(Howon Lee)، از پژوهشگران این پروژه گفت: نمایشگرهای الکترونیکی، در همه جا وجود دارند و به رغم پیشرفت‌های چشمگیر از جمله باریک‌تر، بزرگتر و شفاف‌تر شدن، با استفاده از مواد سفت و سختی ساخته می‌شوند که شکل‌گیری و نحوه تعامل آن‌ها با سطوح سه‌بعدی را محدود می‌کنند.
پژوهشگران، یک نانوماده حساس به نور را در هیدروژل به کار گرفتند تا آن را به عضله مصنوعی تبدیل کنند که در واکنش به تغییرات نور، منقبض می‌شود. ژل هوشمند حساس به نور در ترکیب با ماده کششی چاپ سه‌بعدی، تغییر رنگ می‌دهد و به استتار منجر می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: در بخش ویدیو مجله دلتا مطلب «گیاه گوشت‌خوار» را بخوانید.
همچنین بخوانید:
خطر جهانی ویندوز ۷ به ویژه برای ایرانی‌ها!
واکسن‌ها ممکن است روی کرونای آفریقایی کار نکنند
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید