در پژوهش انجام شده توسط محققان دانشگاه ایالتی واشنگتن، شرایط مناسب برای سیارهای در منطقه قابل سکونت بررسی شده است. سیارهای کمی بزرگتر و احتمالا مرطوبتر از زمین. ۲۴ سیاره فراخورشیدی شبیه به زمین در فاصله بیش از ۱۰۰ سال نوری با ما قرار دارند. اما دانشمندان امیدوارند که با رصدهای آینده تلسکوپ فضایی جیمز وب، سیارات بیشتری کشف شوند. در ادامه این مقاله از مجله دلتا با شرایط سیاراتی که از حیات فرازمینی پشتیبانی میکنند، آشنا خواهید شد.
این تیم تحقیقاتی از ستارهشناسان، متخصصات سیارات قابل سکونت و زمینشناسان تشکیل شده است تا معیارهای زیستپذیری را در میان ۴۵۰۰ سیاره فراتر از منظومه شمسی بررسی کنند. زمانی که درباره سیارات قابل سکونت صحبت میکنیم به معنای وجود حیات فرازمینی در این سیارات نیست؛ بلکه هدف تنها سیارهای است که شرایط مناسب زندگی را دارد.
محققان سیارات مشابه زمین که در منطقه قابل سکونت (کمربند حیات) ستاره قرار دارند را بررسی میکنند. در واقع، این سیارات باید در فاصلهای از ستاره خود قرار داشته باشند که آب مایع روی آنها جریان یابد
خورشید در مرکز منظومه شمسی، حدود ۱۰ میلیارد سال عمر میکند. در سیاره زمین ۴ میلیارد سال طول کشید تا حیات بوجود بیاید. بنابراین برای پیدایش حیات در یک سیاره، باید ستارهای شبیه به خورشید طول عمری طولانیتر از ۴ میلیارد سال داشته باشد.
ستارهشناسان علاوهبر مطالعه ستارههای شبیه به خورشید (نوع G)، سیارات اطراف ستارههایی که به کوتوله سرخ (نوع K) نیز معروف هستند را نیز بررسی میکنند. این ستارهها کوچکتر و سردتر از خورشید هستند و ۲۰ تا ۷۰ میلیارد سال عمر میکنند. در چنین منظومههایی، سیارات زمان بیشتری دارند تا حیاتی پیچیدهتر را بوجود آورند. زمین حدود ۴.۵ میلیارد سال سن دارد اما دانشمندان حدس میزنند که بهترین زمان برای پیدایش حیاتی پیچیده در یک سیاره بین ۵ تا ۸ میلیارد سال است.
یکی از ویژگیهای مهم سیارات اندازه و جرم آنهاست. سیارهای ۱۰ درصد بزرگتر از زمین میتواند شرایط بهتری برای زندگی داشته باشد. همچنین انتظار میرود که سیارهای با جرم ۱.۵ برابر زمین گرمای داخلی خود را مدت بیشتری حفظ کند و با توجه به گرانش بیشتر، جو آن برای مدت زمان طولانی پایدار باشد.
آب، عنصر اصلی حیات است که میتواند به شکل ابر یا رطوبت وجود داشته باشد. سیارهای با دمای متوسط و رطوبت بیشتر از زمین احتمالا شرایط بهتری برای حیات فرازمینی دارد. این گرما و رطوبت در جنگلهای گرمسیری زمین دیده میشود که تنوع زیستی زیادی دارند.
در میان ۲۴ سیاره کاندید، هیچ کدام تمام شرایط لازم برای حیات فرازمینی را ندارند؛ اما یکی از آنها چهار ویژگی اصلی را دارد. تحقیقات آینده و رصدهای بیشتری که توسط تلسکوپهای فضایی و زمینی انجام خواهد شد به کشف سیارات فراخورشیدی بیشتر و پیدا کردن سیارهای شبیه به زمین یا حتی بهتر از آن کمک خواهد کرد.
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
سال ۲۰۲۰ به طرزی شگفتانگیز برای دنیای فضا و فناوریهای مرتبط به آن هیجانانگیز بود. به همین ترتیب، سال ۲۰۲۱ هم جذاب به نظر میرسد. در نوشتار هیجانانگیزترین ماجراهای فضایی سال ۲۰۲۱ با ما در مجله دلتا همراه باشید.
در سال ۲۰۲۱ ماموریتهایی راهی مریخ شدند، اسپیساکس اولین و دومین پرواز فضایی انسانی را برای ناسا انجام داد و ماموریتهایی از ماه و سیارکها نمونههایی به زمین آورد. برخی از این ماجراها شامل موارد زیر است:
مریخنورد ناسا بر روی سطح مریخ نشسته و قرار است بزرگترین جستجوی تاریخ برای آثار حیات در گذشته مریخ را جستجو کند. با اینکه این مریخنورد در ماه فوریه به مریخ رسیده است، اما قرار است پیش از فرود، مدتی در مدار مریخ باقی بماند. ماموریت «امید» امارات متحده نیز در فوریه در مدار مریخ قرار میگیرد. این اولین ماموریت فضایی یک کشور عربی در ارتباط با مریخ است و یکی از اهدافش مطالعه اقلیم و آب و هوای سیارهی سرخ است.
این تلسکوپ پیچیده در فاصلهی ۱.۵ میلیون کیلومتری از زمین قرار خواهد گرفت؛ جایی که چشماندازی درخشان و بیسابقه از جهان هستی را در نور فروسرخ برایمان به ارمغان میآورد. تنها مشکل کوچک این است که این تلسکوپ در وهلهی اول باید به فضا برسد.
سال ۲۰۲۱ میتواند سالی باشد که پرتاب موفقیتآمیز چندین راکت دیگر را نیز برای اولین بار ببینیم. برجستهترین اینها سیستم پرتاب فضایی (SLS) ناسا، با هدف بردن دوباره فضانوردان به ماه در سال ۲۰۲۴ است.
در سال ۲۰۲۰ شاهد اولین و دومین پرتاب انسان با کرو دراگونِ اسپیس ایکس بودیم. هرچند مشکلاتی که برای فضاپیما در پرواز آزمایشی در دسامبر ۲۰۱۹ به وجود آمد به این معنی بود که پروازهای انسانی باید تا زمان برطرف شدن مشکلها به تعویق میافتادند.
پیشنهاد مطالعه: مطلب چرا دیر میخوابیم؟ را در مجله دلتا بخوانید.
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
هم کره ماه و هم مریخ به عنوان سکونتگاههای بالقوه برای انسانها پرهزینه هستند و مخاطراتی چون فرود در مناطق با جاذبه سنگین را به همراه دارند.
کاوشگر مریخی ناسا به نام «استقامت»، پس از سفری چند ماهه بر روی سطح سیاره مریخ، موسوم به سیاره سرخ فرود آمد. این کاوشگر به یک ایستگاه هواشناسی، ۱۹ دوربین و دو میکروفن نیز مجهز بود که با کمک آنها توانست تصاویر دقیقتری ضبط کند. در نوشتار سفر به مریخ با مجله دلتا همراه ما باشید.
به گفته سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا یا «ناسا»، مریخنورد «استقامت» پنجشنبه ساعت ۳:۵۵ دقیقه به وقت شرق آمریکا با سرعتی نزدیک به ۱۹ هزار کیلومتر وارد جو مریخ شد و عملیات فرود بر این سیاره را آغاز کرد. این کاوشگر اکنون حدود ۶۰۰ هزار کیلومتر با کره مریخ فاصله دارد.
نقطه فرود این کاوشگر که بستر یک دریاچه و دلتای خشک شده بود که در تحقیقات دانشمندان برای شناخت سیاره مریخ اهمیت فراوانی داشت، اما در عین حال به دلیل ناهمواریهای سطح آن برای فرود یک کاوشگر، نقطه دشواری بود. هدف اصلی از سفر به مریخ تحقیق در مورد ارگانیسمهای میکروبی است. احتمالا حدود سه میلیارد سال پیش، وقتی مریخ گرمتر و به دلیل وجود آب قابل زیست بود، موجودات در این سیاره زندگی میکردند.
نتیجه این ماموریت فرود در مریخ، در طرحهای اکتشافی ناسا نقش مهمی داشت. هدف اصلی تمامی این ماموریتها کشف نشانههای حیات در مریخ و بررسی امکان اعزام فضانوردان به آن سیاره است. کاوشگر «پِرسیویرَنس» حامل تجهیزات جدید و پیشرفتهای از جمله: یک هلیکوپتر بسیار کوچک و دستگاه دیگری که بتواند دیاکسیدکربن موجود در جو مریخ را به اکسیژن خالص تبدیل کند، بود.
با توجه به اینکه تماس رادیویی از مریخ تا زمین حدود ۱۱ دقیقه طول میکشد، کنترل فرود کاوشگر از مرکز ماموریت فضایی در زمین امکانپذیر نبود. این مریخنورد پس از هفت ماه و طی ۴۷۰ میلیون کیلومتر بر سطح کره مریخ، در دهانه «جیزرو» که یک دلتای باستانی در سطح مریخ است، فرود آمد.
پیشنهاد مطالعه: مطلب حقایقی جالب در مورد فضا را در مجله دلتا بخوانید.
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
دنیای زیر آب همیشه برای ما جالب است. همانطور که میدانید ماهیها فرمانروایان زیر آب هستند. حقایق گوناگون و جالبی در مورد ماهیها وجود دارند که اطلاع از آنها برای ما جالب است.
تعداد ماهیها در اقیانوسها، دریاچهها و رودخانههای جهان بسیار فراوان است و همچنین گونههای جدیدی از آنها کشف شده است. در این مطلب، دانستنی های جالب درباره ماهی ها را به شما میگوییم. با ما در مجله دلتا همراه باشید.
همانگونه که گفته شد، تعداد زیادی ماهی در ابعاد بزرگ و کوچک در آبها زندگی میکنند که هنوز تعداد اندکی از آنها شناخته نشده هستند. چیزی نزدیک به ۳۰ هزار گونه موجود آبزی در جهان وجود دارند که این باور نکردنی و عجیب است!
عجیبترین ماهیها در میان موجودات آبزی، ستارههای دریایی هستند. اما جالب است بدانید که این موجودات آبزی به هیچ وجه در بدنشان خون و مغز ندارند!!
یکی دیگر از دانستنی های جالب درباره ماهی ها وجود یا عدم وجود پلک در آنهاست. تمام ماهیها دارای پلک نیستند و این مورد تنها در میان کوسهها یک موضوع استثنایی است.
سنگ ماهیها، گونهای خاص و متفاوت از موجودات آبزی هستند که سمیترین و کشندهترین ماهیهای جهان هستند. آنها سم خود را از طریق بالههای تیغ مانند خود به دشمنان خود میفرستند و موجود مقابل خود را بهصورت آنی از پای درمیآورند. از این رو، در صورت مشاهده این موجودات آبزی به هیچ وجه به آنها نزدیک نشوید!!
در میان تمام موجودات زنده بر روی کره زمین، ماهیها اولین مهرهداران کره زمین هستند که زندگی بر روی کره زمین را آغاز کردهاند و این نشانهای بر قدمت و طول عمر ماهیها در دنیا است.
یکی از دانستنی های جالب درباره ماهی ها این است که برخی از آنها ثابت و بیحرکت هستند و شاید خیلی طول بکشد تا از جای خود حرکت نمایند. اما ماهیهایی همچون کوسهها، محفظهای برای ذخیره کردن اکسیژن ندارند. از این رو، این دسته از ماهیها دائما در تلاش و تکاپو هستند تا بتوانند اکسیژن بدن خود را در حالت متعادل نگه دارند.
پیشنهاد مطالعه: مطلب تکامل انسانها در آینده چگونه خواهد بود؟ را در مجله دلتا بخوانید.
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
تعداد انگشت شماری از انسانهای کرهی زمین به فضا و حقایق آن دست یافتهاند و رازهای آن را لمس کردهاند و برای باقی ساکنین کرهی خاکی تنها در حد شنیدههاست.
یادگیری حقایق فضا همیشه جالب است. همین طور که زمان میگذرد، پیشرفتهای تکنولوژی باعث شده است که انسانها در سده اخیر، آگاهی بیشتری از کل ادوار قبل از آن درباره فضا داشته باشند. برخی از جالبترین حقایق فضا را در این نوشتار به شما میگوییم، با مجله دلتا همراه ما باشید.
۱. عطارد و ونوس تنها سیارههای منظومه شمسی هستند که قمر (ماه) ندارند.
۱۷۶ قمر تایید شده در منظومه شمسی وجود دارند. حتی تعدادی از این اقمار از خود سیاره عطارد بزرگتر هستند.
۲. اگر ستارهای به یک سیاهچاله بیش از حد نزدیک شود، ستاره بلافاصله متلاشی و تکه تکه میشود.
گروهی از اخترشناسان ستارهای را در مرکز کهکشان که به مدت ۲۰ سال دور یک سیاه چاله میچرخید را رصد کردند. ستاره به اندازه کافی به سیاهچاله نزدیک شده است، تا جایی که جاذبه آن آنقدر نیرو بر ستاره وارد میکند که باعث انفجار و متلاشی شدن این ستاره میشود.
۳. ونوس گرمترین سیاره منظومه شمسی است.
بسیاری از مردم فکر میکنند که ونوس گرمترین سیاره است، در حالی که ونوس به خاطر گازهای فراوانی که در جو خود دارد، اثر گلخانهای را ایجاد کرده است و باعث میشود دما به طور مداوم بر روی سطح سیاره ۴۶۲ درجه سانتیگراد باشد.
۴. عمر منظومه شمسی ما حدود ۴.۶ میلیارد سال است.
دانشمندان بر این باورند که بعد از ۷.۵ میلیارد سال، سطح خورشید آنچنان گسترش مییابد که زمین را خواهد بلعید!
۵. انسلادوس یکی از ماههای زحل ۹۰ درصد از نور خورشید را بازتاب میدهد.
به دلیل اینکه سطح این ماه از یخ پوشیده شده است، بازتاب نور خورشید از جذب آن بیشتر است. در نتیجه، دما بر روی این ماه به ۲۰۱- درجه سانتیگراد میرسد.
۶. بلندترین کوه کشف شده کوه المپوس است که بر روی مریخ قرار دارد.
ارتفاع تا نوک قله این کوه ۲۵ کیلومتر است و این ارتفاع از ارتفاع کوه اورست حدود سه برابر بیشتر است.
۸. یک سال نوری برابر است با مسافتی که نور در خلاء در مدت یک سال طی میکند.
نور با سرعتی برابر با ۳۰۰،۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه حرکت میکند؛ بنابراین یک سال نوری برابر است با حدود ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰، ۹ کیلومتر!
پیشنهاد مطالعه: مطلب ۶ حقیقت عجیب درباره فضا را در مجله دلتا بخوانید.
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید