کوچک شدن مغز، چالش جدید انسان های امروزی
یافته‌های جدید و منتشر شده دانشمندان کاهش سطح نسبت وزنی مغز و بدن را در انسان های مدرن نشان می‌دهد که با افزایش چاقی ارتباطی دارد. در طول ۴ میلیون سال گذشته، اندازه بدن افزایش یافته و مغز با سرعتی نامتناسب نسبت به بقیه بدن رشد داشته است. اعتقاد بر این است که افزایش نسبت وزنی مغز و بدن عامل اصلی بالاتر رفتن توانایی شناختی مشاهده شده در پستانداران است. برخلاف تکامل انسان در این سال‌ها، اندازه توده مغزی هومو مدرن (AM) به طور قابل توجهی در ۵۰ هزار سال گذشته کاهش یافته است. با مجله دلتا همراه ما باشید تا با کوچک شدن مغز انسان های امروزی بیشتر آشنا شوید.
کوچک شدن مغز انسان های امروزی
مشخص نیست چرا اندازه مغز انسان ها کاهش یافته است. در یک مطالعه، سی هولوسن و ۲۵ اسکلت AM Homo بررسی شدند. همچنین از داده‌های کالبد شکافی ۱۹ فرد فوت شده بین سال‌های ۱۹۸۰-۱۹۸۲ استفاده شد. نسبت وزنی مغز و بدن در تعیین میزان قوه شناختی انسان ماقبل تاریخ کاربرد داشت.
اندازه مغز در انسان های امروزی چند درصد کاهش یافته است؟
اندازه مطلق مغز در انسان‌های امروزی ۵.۴۱۵ درصد کاهش یافته است. به نظر می‌رسد که تغییرات اندازه بدن بیشتر مربوط به تغییر اندازه مغز انسان ها باشد. در طول ۵۰ هزار سال گذشته، سطوح نسبت وزنی مغز و بدن نسبتا ثابت باقی مانده است به جز انسان‌های امروزی که افزایش BMI را تجربه کرده‌اند. محققان استدلال می‌کنند که کاهش اندازه مغز یک پاسخ انطباقی به تغییر فیزیولوژی به ویژه توده بدنی انسان‌های مدرن است.
عوامل محیطی
با توجه به اینکه عوامل محیطی گذراتر از ژنتیک هستند، مشخص نیست که آیا تغییرات فیزیکی در مغز یا استعداد‌های ژنتیکی در دراز مدت تاثیر منفی بر توانایی شناختی انسان خواهد داشت یا خیر. پدیده‌ای که تاثیر مثبت بلندمدت عوامل محیطی را بر هوش انسان در طول قرن بیستم توصیف می‌کند. در طول ۳۰ سال گذشته و در بسیاری از نقاط جهان، کاهش قابل توجهی در IQ وجود داشته که بیشترین کاهش در کشور‌های صنعتی مشاهده شده است؛ بنابراین بهبود در اوضاع محیط ممکن است برای جبران اثرات طولانی مدت تغییرات ژنتیکی و فیزیکی بر مغز کافی نباشد.
پیشنهاد مطالعه: برای مطالعه بیشتر مطالب دانستنی مطلب غذاهای چینی که حتی فکر کردن به آن‌ها حالتان را بد می‌کند! را بخوانید.
مغز چطور هنگام خواب دیدن بدن را فلج می‌کند؟
اخیرا محققان نورون‌هایی را در مغز یافتند که اختلال‌های مربوط به خواب را به هم پیوند می‌دهد و به درمان آن کمک می‌کند.
هنگامی‌که می‌دیدیم هومر سیمپسون (شخصیتی کارتونی در سریال سیمپسون‌ها) هنگام رانندگی یا در حالی که در کلیسا بود و حتی هنگامی که با راکتور هسته‌ای کار می‌کرد، به خواب می‌رفت، برایمان خنده دار بود اما در واقعیت حمله خواب از بیماری‌های جدی مرتبط با خواب است. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره این اختلال‌ها می‌خوانید.
اخیرا محققان “دانشگاه تسوکوبا” ژاپن به سرپرستی پروفسور “تاکشی ساکورای” نورون‌هایی را در مغز یافتند که هر سه اختلال را به هم پیوند می‌دهد و می‌تواند هدفی برای توسعه درمان‌های مناسب برای این اختلالات باشد. به این ترتیب دانستنی ما درباره خواب و بیماری‌های مربوط به آن افزایش یافته است.
حرکت تند چشم در خواب هنگامی که ما رویا می‌بینیم رخ می‌دهد. چشمان ما پی در پی حرکت می‌کنند اما بدن ما بی‌حرکت است. این حالت که مانند فلج تقریبی عضلات هنگام رویا دیدن است و حرکت تند چشم در خواب، آتونیا (REM-atonia) نامیده می‌شود و در افراد مبتلا به اختلال رفتاری حرکت تند چشم در خواب وجود ندارد. عضلات به جای اینکه در هنگام حرکت تند چشم در خواب بی حرکت باشند، به اطراف حرکت می‌کنند و اغلب به حدی حرکت‌شان زیاد می‌شود که فرد بلند می‌شود یا از خواب می‌پرد و فریاد می‌زند.
محققان تلاش کردند نورون‌های مغز را که به طور معمول از این نوع رفتارها در هنگام حرکت تند چشم در خواب جلوگیری می‌کنند، پیدا کنند. هنگامی که محققان بخش ورود به این سلول‌های عصبی را مسدود کردند، موش‌ها در هنگام خواب شروع به حرکت کردند و این حالت دقیقاً در فردی که اختلال رفتاری حرکت تند چشم در خواب دارد رخ می‌دهد.
حمله‌های خواب در ساعات بیداری را حمله خواب یا خواب‌تازش یا نارکولپسی (Narcolepsy) می‌گویند. کاتاپلکسی یک بیماری مرتبط با خواب است که در آن افراد به طور ناگهانی تونوس ماهیچه‌ای را از دست می‌دهند و گویی می‌افتند. اگرچه آن‌ها بیدار هستند، اما عضلات آن‌ها طوری رفتار می‌کنند که گویی در حالت حرکت تند چشم در خواب هستند.
پیشنهاد مطالعه: در مجله دانستنی دلتا مطلب «درمان نابینایی با استفاده از سلول های بنیادی جسد» را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
شناسایی دو نوع جدید از ویروس کرونا در آمریکا
درمان نابینایی با استفاده از سلول های بنیادی جسد
فضانوردان نیروی جاذبه زمین را فراموش می‌کنند
تست شخصیت شناسی؛ با خودتان آشنا شوید!
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
آسیب کووید-۱۹ به مغز
محققان با انجام تحقیقی جدید اطلاعات تازه‌ای از نحوه آسیب رساندن کووید-۱۹ به مغز به دست آوردند.
این تحقیق نشان می‌دهد با اینکه کرونا در اکثر موارد مستقیماً به مغز آسیب نمی‌زند ولی می‌تواند سبب ایجاد نوعی التهاب مخرب شود که در بیماری‌های نورولوژیک دیگری مثل سکته دیده شده است. در مجله اینترنتی دلتا درباره آسیب کووید-۱۹ به مغز بخوانید.
در این تحقیق مغز ۱۹ بیمار فوت شده از کرونا با استفاده از دستگاه‌های MRI حساس و همچنین بررسی بافت‌های مغزی زیر میکروسکوپ مورد مطالعه قرار گرفت. سن فوتی‌ها بین ۵ تا ۷۳ سال بود و برخی از آن‌ها دچار بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت و بیماری قلبی-عروقی بودند.
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ویروس کرونا می‌تواند به طور مستقیم به مغز و قسمت‌هایی از بدن که به مغز متصل هستند به ویژه پیاز بویایی (olfactory bulb) حمله کند. آلودگی این قسمت‌ها می‌تواند سبب بروز علایمی مثل از بین رفتن حس بویایی در برخی بیماران شود.
تحقیق جدید نشان می‌دهد که التهاب ناشی از کووید-۱۹، یکی از عوامل موثر در آسیب زدن به بدن از جمله مغز است. تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که کووید-۱۹ می‌تواند ریسک بدتر شدن بیماری‌های مربوط به التهاب، مثل سکته و آسیب قلبی را افزایش دهد. (برای اطلاع از یافته‌های جدید درباره کرونا به مجله دانستنی مراجعه کنید.)
یافته‌های این تحقیق می‌تواند علت ماندگاری برخی عوارض مربوط به کووید-۱۹ در بیمارانی که از این بیماری جان سالم به در برده‌اند را توضیح دهد. در برخی بهبودیافتگان نشانه‌های وابسته به آسیب‌های مغزی مثل مشکل در تمرکز، یادآوری و نشانه‌های دیگر که مجموعاً «مه مغزی» (brain fog) نامیده میشوند دیده شده است.
پیشنهاد مطالعه: برای خواندن مطالب بیشتر درباره کرونا “گونه جدید کرونا موجب بروز علائم شدیدتر نمی‌شود!” را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
گونه جدید کرونا موجب بروز علائم شدیدتر نمی‌شود!
آنتی بادی کرونا در مردان سریع‌تر از زنان از بین می‌رود
دومین گونه جهش یافته کرونا با قدرت شیوع بالاتر شناسایی شد
پرستار آمریکایی پس از تزریق واکسن فایزر به کرونا مبتلا شد
آخرین وضعیت کرونای انگلیسی در ایران
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
تاثیر موسیقی بر مغز انسان
دانشمندان فنلاندی موفق شدند تا احساسات برانگیخته شده ناشی از موسیقی را در مغز رمزگشایی کرده و فعالیت مناطق متفاوت مغز را در هنگام شنیدن ترسیم کنند.
محققان دانشگاه تورکوی فنلاند، ساز و کارهای عصبی که اساس پاسخ ها و واکنش های عاطفی به موسیقی است را کشف کرده اند. در این پروژه تحقیقاتی، در مجموع عملکرد مغز ۱۰۲ نفر از افراد در حالی که به موسیقی گوش فرا می دهند با تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) اسکن شد. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره تاثیر موسیقی بر مغز انسان بیشتر بخوانید.
محققان این پروژه تحقیقاتی با استفاده از یک الگوریتم یادگیری ماشینی، فعالیت مناطق متفاوت مغز را وقتی احساسات مختلف ناشی از موسیقی از یکدیگر جدا می شوند، ترسیم کردند. آن‌ها توانستند براساس فعال شدن قشر شنوایی و حرکتی، به طور دقیق پیش بینی کنند، فردی که در حال گوش دادن به موسیقی است، به موسیقی شاد گوش می دهد یا غمگین.
گفتنی است قشر شنوایی، عناصر صوتی موسیقی مانند ریتم و ملودی را پردازش می کند. فعال شدن قشر حرکتی، احساسات حرکتی مرتبط با موسیقی را در شنوندگان ایجاد می کند. این مسئله حتی وقتی که آن‌ها در دستگاه ام آر آی نیز به موسیقی گوش می دهند، اتفاق می‌افتد (برای مطالعه بیشتر درباره عملکرد مغز انسان به مجله دانستنی دلتا مراجعه کنید).
نتایج آزمایش ها و بررسی ها نشان می دهد که احساسات برانگیخته شده توسط فیلم ها و موسیقی تا حدی مبتنی بر عملکرد مکانیسم های مختلف در مغز است. بر این اساس مشخص شد فیلم ها بخش های عمیق تر مغز را که احساسات را در موقعیت های واقعی زندگی تنظیم می کنند، فعال می سازند. گوش دادن به موسیقی به شدت تماشای فیلم، این مناطق را فعال نمی کند و فعال سازی آن‌ها احساسات ناشی از موسیقی را از یکدیگر جدا نمی کند.
در مورد احساسات ناشی از تاثیر موسیقی بر مغز باید در نظر داشت که آن‌ها بر اساس ویژگی های صوتی موسیقی بنا شده و توسط تأثیرات فرهنگی و خاطرات شخصی شکل گرفته اند.
پیشنهاد مطالعه: برای مطالعه بیشتر مطلب «آیا اندازه مغز نوابغ با هوش آن‌ها ارتباط دارد؟» را بخوانید.
همچنین بخوانید:
۵ راهکار کاربردی برای تقویت هوش هیجانی
حمله ویروس کرونا به مغز از طریق بینی
سروتونین در مغز موجب افزایش صبر می‌شود
دستگاه تحریک مغز به میمون‌ها کمک می‌کند بدون چشم ببینند
چند نشانه از ادامه تکامل بدن انسان
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید
درمان افسردگی با پروتئین مغز
در پژوهشی جدید دانشمندان به این موضوع پی برده‌اند که یک پروتئین مغز باعث ارتباط استرس و افسردگی می‌شود. یافته‌های محققان می‌تواند منجر به تولید داروهایی برای درمان آن شود.
این تحقیق توسط دانشمندان در دانشکده پزشکی «Karolinska Institutet» انجام شده و این افراد در گذشته موفق به کشف ارتباط میان این پروتئین مغز و عملکرد «سروتونین» و تنظیم وضعیت افراد در زمان واکنش به استرس شده بودند. این پروتئین روی ترشح «نوراپی‌نفرین» و «آدرنالین» تاثیر می‌گذارد. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده بروز افسردگی و اضطراب در افراد با سطح بالای استرس باشد. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره این پژوهش جدید بخوانید.
در حالی که اضطراب و افسردگی به عنوان دو حالت روانی شناخته میشوند، به خوبی درک نشده‌اند. بسیاری از مردم با استفاده از داروهای ضدافسردگی بهبود را تجربه می‌کنند، با این حال برخی افراد در برابر درمان از خود مقاومت نشان می‌دهند. در حالی که برای دسته دوم از «کتامین» و «داروهای روان‌گردان» استفاده می‌شود، راه حل موثر و عمومی برای آن‌ها وجود ندارد.
داروهای افسردگی روی سیستم «سروتونرژیک» مغز کار می‌کنند. پیام‌رسان عصبی سروتونین نقش مهمی در تنظیم وضعیت افراد دارد. پژوهش قبلی Karolinska Institutet نشان داده که پروتئین «p11» نقش مهمی در عملکرد کلی پیام‌رسان عصبی سروتونین دارد.
حالا محققان با استفاده از تحقیق قبلی خود، پروتئین p11 را به ترشح هورمون کورتیزول ارتباط داده‌اند. این پروتئین مغز روی ترشح دو هورمون استرس نوراپی‌نفرین و آدرنالین نیز نقش دارد. در پژوهش جدید مشخص شد زمانی که موش با کمبود p11 با استرس مواجه می‌شود، واکنش شدیدتری نسبت به آن از خود نشان می‌دهد که مشابه آن نیز در انسان‌ها وجود دارد.
در گذشته محققان نشان داده بودند افرادی که دچار افسردگی شده و دست به خودکشی می‌زنند، به کمبود پروتئین p11 در مغز خود دچار هستند. یافته‌های جدید ما را بیش از گذشته به سمت درمان اضطراب و افسردگی نزدیک می‌کند. یکی از این درمان‌ها می‌تواند توسعه داروهایی برای تقویت موضعی p11 باشد. دانشمندان همچنین می‌توانند داروهایی برای ممانعت از شروع واکنش هورمون استرس در مغز توسعه دهند که به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: شگفت انگیز است اگر بدانید قلب انسان یک فضای الکترومغناطیسی دارد که قوی تر از مغز عمل می کند؛ این به آن معناست که اطرافیان می توانند انرژی های قلب ما را دریافت کنند. مقاله «دانستنی‌های جالب از قلب انسان» را بخوانید.
همچنین بخوانید:
۵ راهکار کاربردی برای تقویت هوش هیجانی
حمله ویروس کرونا به مغز از طریق بینی
دستگاه تحریک مغز به میمون‌ها کمک می‌کند بدون چشم ببینند
چند نشانه از ادامه تکامل بدن انسان
آیا اندازه مغز نوابغ با هوش آن‌ها ارتباط دارد؟
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید